ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ, 31.05.1945
Τη βρήκαμε ευτυχισμένη στο σπίτι της. Είναι η πρώτη της χαρούμενη μέρα έπειτα από εννιά χρονών πίκρα και ατελείωτη αγωνία. Επί τέλους το σκοτάδι χάθηκε. Φάνηκε το φως. Ήρθε το παιδί της από τη φασιστική κόλαση. Ήρθε ζωντανός και ακέραιος. Ήρθε δοξασμένος, αρχηγός του μεγαλύτερου Κόμματος της Ελλάδας, του ηρωϊκού Κ.Κ.Ε.
Η μάνα είναι περήφανη. Και τώρα μας εξομολογείται:
«Πόσες φορές δε λύγισε η ψυχή μου ... Πόσες φορές δεν είπα μέσα μου: Μήπως ο Νίκος ακολουθεί το στραβό δρόμο; Αλλά κάθε φορά θυμόμουν τα λόγια του, όταν πήγαινα και τον έβλεπα στις φύλακες. Μητέρα, μου έλεγε, ο τίμιος, ο εθνικός δρόμος είναι ο δικός μας».
Είχε δίκιο ....
«Θυμάμαι, μας λέει, το Σεπτέμβρη του 1936 ... Τότε τον έπιασε η δικτατορία. Από την εποχή εκείνη άρχισε και γι' αυτόν και για μένα το μεγάλο μαρτύριο. Τέσσερα χρόνια έμεινε στις φοβερές φυλακές της Κέρκυρας. Και σ' όλα αυτά τα χρόνια 6 φορές μονάχα μου επέτρεψε ο Μανιαδάκης να τον δω. Ήμουν το μόνο πρόσωπο που είδε σ' αυτά τα χρόνια, εκτός από τους δεσμοφύλακες και βασανιστές του.
Όταν το έπιασαν, πήγα πριν το πάνε στην Κέρκυρα και τον είδα στο τμήμα Μεταγωγών στον Πειραιά.
Μόλις τον αντίκρισα με πήραν τα δάκρυα, του είχαν βάλει τις χειροπέδες.
Ο διοικητής της Ασφάλειας του Πειραιά Τσαγελής μόλις με είδε να δακρύζω, μου είπε: «Τι κλαίτε, κυρία Ζαχαριάδη. Έχετε παιδί σπάνιο !»
Ακόμη και οι πιο αιμοβόροι εχθροί του, οι άνθρωποι της Ασφάλειας τον σέβονταν.
Στην Κέρκυρα που πηγαίνατε, σας άφηναν να τον βλέπετε ελεύθερα;
Μόνο μισή ώρα ... Και ποτέ μόνη μου. Πάντα ήταν κοντά οι φύλακες. Ολόκληρο ταξίδι, για μισή ώρα που για μένα περνούσε σαν δευτερόλεπτο. Και κάθε φορά τον έβρισκα πιο χλωμό, πιο αδύνατο, πιο καταβεβλημένο. Μούλεγε: «Πέστους, ότι η φυλακή δε με τρομάζει ... Ούτε ο θάνατος. Προτιμώ όμως να με σκοτώσουν, γιατί δεν ανέχομαι τους απαίσιους μεσαιωνισμούς τους ...»
Πως περνούσε στο κάτεργο;
Δεν τον άφηναν να διαβάσει ούτε εφημερίδες ... Ολοκληρωτική απομόνωση, που τσακίζει ακόμη και ατσάλινα νεύρα. Έπειτα από χίλια παρακάλια με άφησαν να του στείλω καμβά κι' άρχισε να κεντάει. Μούστειλε μάλιστα αργότερα κι' ένα κέντημά του
Την τέταρτη φορά που πήγα στην Κέρκυρα, μου απαγόρεψαν να τον δω, μ' όλο που είχα άδεια. Υποπτεύθηκα πως μου τον σκότωσαν. Τους το είπα: «Σκοτώσατε το παιδί μου». Άρχισα να κλαίω ... Επί τέλους έπειτα από τηλεγραφήματα στο Μανιαδάκη, μ' άφησαν να τον δω. Τότε πήρα την απόφαση να μείνω στην Κέρκυρα, κοντά του. Αλλά δε μ' άφησαν. Μ' έδιωξαν ...
Ήταν τόσο απάνθρωποι. Βασάνιζαν τον γιο. Βασάνιζαν και τη δυστυχισμένη μάνα του.
Μόνο που τον έβλεπα κάπως συχνότερα.
Σας ειδοποίησαν ότι θα τον παραδίδανε στους Γερμανούς;
Όχι ... Πήγα μια Τετάρτη να τον δω και ξαφνικά μου λένε: «Το Νίκο τον πήρε η Γκεστάπο...». Νόμισα πως μπρος μου γκρεμιζότανε ο κόσμος ... Ο Μανιαδάκης δεν δίστασε ούτε μπρος σ' αυτό το έγκλημα. Τον παρέδωσε στην Γκεστάπο .... στα νύχια των δημίων .... Από τη μέρα εκείνη τον έχασα .... Για τέσσερα χρόνια ... Στην αρχή παίρναμε που και που κανένα γράμμα του. Έπειτα τίποτε ... Χρόνια πέρασαν ... Ξέραμε πως τον είχαν στείλει στο Νταχάου ... Αλλά ποιος έβγαινε ζωντανός απ 'αυτή την κόλαση;
Τα τελευταία αυτά χρόνια ήταν για μένα ένα ψυχικό μαρτύριο χωρίς τέλος ... Αλλά την ελπίδα ποτέ δεν την έχασα. Ο Νίκος μου είχε μεταδώσει τη δική του αλύγιστη πίστη.
Το καλοκαίρι του 1944, πήγα κι εγώ στα βουνά, στους αντάρτες.
Απ' όλη σας την οικογένεια, μόνον ο Νίκος είναι κομμουνιστής;
Ήταν ο μόνος άλλοτε .... Αλλά στον καιρό της κατοχής οι περισσότεροι από τους δικούς μας μπήκαν στο Κόμμα. Εκεί ήταν η θέση τους.
Μια λάμψη χαράς και ικανοποίησης φωτίζει τα μάτια της μητέρας του αρχηγού μας. Του μοιάζει τόσο στη ......... έκφραση και στο ζωηρό βλέμμα, το γεμάτο θέληση, αγνότητα και πίστη.
Πότε πήρατε τα τελευταία νέα από το Νίκο;
Το Νοέμβρη. Κάποιος Έλληνας φοιτητής κατόρθωσε να γυρίσει από το Νταχάου πέρσι το καλοκαίρι. Απ' αυτόν μάθαμε ότι ο Νίκος ήταν στη ζωή.
Για όλους μας ήταν η πρώτη νέα ακτίδα ελπίδας μέσα στο σκοτάδι της απελπισίας και της απόγνωσης ...
Όταν πια έπεσε η Γερμανία, περιμέναμε μέρα τη ημέρα. Αλλά η ελπίδα εναλλάσσονταν με την αγωνία. Τι θα μαθαίναμε; Ζει; Η τον σκότωσαν κι' αυτόν όπως τόσους και τόσους άλλους ...
Η σκιά της κακής ανάμνησης φεύγει με μιας από το πρόσωπο της μητέρας.
Τώρα, μας λέει, όλα πέρασαν ... Ο Νίκος είναι κοντά μας. Κοντά στο Κόμμα του.
Τη βρήκαμε ευτυχισμένη στο σπίτι της. Είναι η πρώτη της χαρούμενη μέρα έπειτα από εννιά χρονών πίκρα και ατελείωτη αγωνία. Επί τέλους το σκοτάδι χάθηκε. Φάνηκε το φως. Ήρθε το παιδί της από τη φασιστική κόλαση. Ήρθε ζωντανός και ακέραιος. Ήρθε δοξασμένος, αρχηγός του μεγαλύτερου Κόμματος της Ελλάδας, του ηρωϊκού Κ.Κ.Ε.Η μάνα είναι περήφανη. Και τώρα μας εξομολογείται:
«Πόσες φορές δε λύγισε η ψυχή μου ... Πόσες φορές δεν είπα μέσα μου: Μήπως ο Νίκος ακολουθεί το στραβό δρόμο; Αλλά κάθε φορά θυμόμουν τα λόγια του, όταν πήγαινα και τον έβλεπα στις φύλακες. Μητέρα, μου έλεγε, ο τίμιος, ο εθνικός δρόμος είναι ο δικός μας».
Είχε δίκιο ....
«Θυμάμαι, μας λέει, το Σεπτέμβρη του 1936 ... Τότε τον έπιασε η δικτατορία. Από την εποχή εκείνη άρχισε και γι' αυτόν και για μένα το μεγάλο μαρτύριο. Τέσσερα χρόνια έμεινε στις φοβερές φυλακές της Κέρκυρας. Και σ' όλα αυτά τα χρόνια 6 φορές μονάχα μου επέτρεψε ο Μανιαδάκης να τον δω. Ήμουν το μόνο πρόσωπο που είδε σ' αυτά τα χρόνια, εκτός από τους δεσμοφύλακες και βασανιστές του.
Όταν το έπιασαν, πήγα πριν το πάνε στην Κέρκυρα και τον είδα στο τμήμα Μεταγωγών στον Πειραιά.
Μόλις τον αντίκρισα με πήραν τα δάκρυα, του είχαν βάλει τις χειροπέδες.
Ο διοικητής της Ασφάλειας του Πειραιά Τσαγελής μόλις με είδε να δακρύζω, μου είπε: «Τι κλαίτε, κυρία Ζαχαριάδη. Έχετε παιδί σπάνιο !»
Ακόμη και οι πιο αιμοβόροι εχθροί του, οι άνθρωποι της Ασφάλειας τον σέβονταν.
Στην Κέρκυρα που πηγαίνατε, σας άφηναν να τον βλέπετε ελεύθερα;
Μόνο μισή ώρα ... Και ποτέ μόνη μου. Πάντα ήταν κοντά οι φύλακες. Ολόκληρο ταξίδι, για μισή ώρα που για μένα περνούσε σαν δευτερόλεπτο. Και κάθε φορά τον έβρισκα πιο χλωμό, πιο αδύνατο, πιο καταβεβλημένο. Μούλεγε: «Πέστους, ότι η φυλακή δε με τρομάζει ... Ούτε ο θάνατος. Προτιμώ όμως να με σκοτώσουν, γιατί δεν ανέχομαι τους απαίσιους μεσαιωνισμούς τους ...»
Πως περνούσε στο κάτεργο;
Δεν τον άφηναν να διαβάσει ούτε εφημερίδες ... Ολοκληρωτική απομόνωση, που τσακίζει ακόμη και ατσάλινα νεύρα. Έπειτα από χίλια παρακάλια με άφησαν να του στείλω καμβά κι' άρχισε να κεντάει. Μούστειλε μάλιστα αργότερα κι' ένα κέντημά του
Την τέταρτη φορά που πήγα στην Κέρκυρα, μου απαγόρεψαν να τον δω, μ' όλο που είχα άδεια. Υποπτεύθηκα πως μου τον σκότωσαν. Τους το είπα: «Σκοτώσατε το παιδί μου». Άρχισα να κλαίω ... Επί τέλους έπειτα από τηλεγραφήματα στο Μανιαδάκη, μ' άφησαν να τον δω. Τότε πήρα την απόφαση να μείνω στην Κέρκυρα, κοντά του. Αλλά δε μ' άφησαν. Μ' έδιωξαν ...
Ήταν τόσο απάνθρωποι. Βασάνιζαν τον γιο. Βασάνιζαν και τη δυστυχισμένη μάνα του.
Μόνο που τον έβλεπα κάπως συχνότερα.
Σας ειδοποίησαν ότι θα τον παραδίδανε στους Γερμανούς;
Όχι ... Πήγα μια Τετάρτη να τον δω και ξαφνικά μου λένε: «Το Νίκο τον πήρε η Γκεστάπο...». Νόμισα πως μπρος μου γκρεμιζότανε ο κόσμος ... Ο Μανιαδάκης δεν δίστασε ούτε μπρος σ' αυτό το έγκλημα. Τον παρέδωσε στην Γκεστάπο .... στα νύχια των δημίων .... Από τη μέρα εκείνη τον έχασα .... Για τέσσερα χρόνια ... Στην αρχή παίρναμε που και που κανένα γράμμα του. Έπειτα τίποτε ... Χρόνια πέρασαν ... Ξέραμε πως τον είχαν στείλει στο Νταχάου ... Αλλά ποιος έβγαινε ζωντανός απ 'αυτή την κόλαση;
Τα τελευταία αυτά χρόνια ήταν για μένα ένα ψυχικό μαρτύριο χωρίς τέλος ... Αλλά την ελπίδα ποτέ δεν την έχασα. Ο Νίκος μου είχε μεταδώσει τη δική του αλύγιστη πίστη.
Το καλοκαίρι του 1944, πήγα κι εγώ στα βουνά, στους αντάρτες.
Απ' όλη σας την οικογένεια, μόνον ο Νίκος είναι κομμουνιστής;
Ήταν ο μόνος άλλοτε .... Αλλά στον καιρό της κατοχής οι περισσότεροι από τους δικούς μας μπήκαν στο Κόμμα. Εκεί ήταν η θέση τους.
Μια λάμψη χαράς και ικανοποίησης φωτίζει τα μάτια της μητέρας του αρχηγού μας. Του μοιάζει τόσο στη ......... έκφραση και στο ζωηρό βλέμμα, το γεμάτο θέληση, αγνότητα και πίστη.
Πότε πήρατε τα τελευταία νέα από το Νίκο;
Το Νοέμβρη. Κάποιος Έλληνας φοιτητής κατόρθωσε να γυρίσει από το Νταχάου πέρσι το καλοκαίρι. Απ' αυτόν μάθαμε ότι ο Νίκος ήταν στη ζωή.
Για όλους μας ήταν η πρώτη νέα ακτίδα ελπίδας μέσα στο σκοτάδι της απελπισίας και της απόγνωσης ...
Όταν πια έπεσε η Γερμανία, περιμέναμε μέρα τη ημέρα. Αλλά η ελπίδα εναλλάσσονταν με την αγωνία. Τι θα μαθαίναμε; Ζει; Η τον σκότωσαν κι' αυτόν όπως τόσους και τόσους άλλους ...
Η σκιά της κακής ανάμνησης φεύγει με μιας από το πρόσωπο της μητέρας.
Τώρα, μας λέει, όλα πέρασαν ... Ο Νίκος είναι κοντά μας. Κοντά στο Κόμμα του.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου