ΜΕΡΙΚΑ ΕΠΙΚΑΙΡΑ ΖΗΤΗΜΑΤΑ ΠΟΥ ΣΧΕΤΙΖΟΝΤΑΙ ΜΕ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΜΑΣ

ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ, 21-10-1945

ΜΕΡΙΚΑ ΕΠΙΚΑΙΡΑ ΖΗΤΗΜΑΤΑ ΠΟΥ ΣΧΕΤΙΖΟΝΤΑΙ ΜΕ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΜΑΣ

ΔΥΝΑΤΟΤΗΤΑ Ή ΒΕΒΑΙΟΤΗΤΑ ΓΙΑ ΕΙΡΗΝΙΚΟ ΔΡΟΜΟ

ΛΟΓΟΣ ΤΟΥ σ. ΖΑΧΑΡΙΑΔΗ ΣΤΟ 7ο ΣΥΝΕΔΡΙΟ

(Λόγος του σ. Ζαχαριάδη πάνω στο 4ο θέμα της ημερησίας διάταξης του 7ου Συνεδρίου : «Το πρόγραμμα του Κ.Κ.Ε.» που εισηγήθηκε ο σ. Παρτσαλίδης. Απογευματινή συνεδρίαση 5ης Οκτώβρη).

Σύντροφοι,

Συζητάμε πάνω στο προσχέδιο για το πρόγραμμα του Κ.Κ.Ε. που δημοσιεύτηκε στην «Κομέπ» και που εισηγήθηκε εδώ ο σ. Παρτσαλίδης. Είναι φανερό ότι δεν πρόκειται να καταλήξουμε τώρα στο οριστικό κείμενο και να το ψηφίσουμε. Κάναμε όμως μια αρχή που θα υποχρεωθούμε να την τελειώσουμε. Γιατί αν δε βάζαμε το ζήτημα του προγράμματος σα θέμα, θα επαναλαμβάναμε αυτό που έγινε στο 5ο Συνέδριο που άφησε το ζήτημα αυτό για το 6ο και που κι αυτό το ανέβαλε. Ενώ σήμερα έχουμε ένα προσχέδιο, το συζητάμε και θ' αναθέσουμε στην καινούργια Κεντρική Επιτροπή, παίρνοντας υπ' όψι της και τις συζητήσεις μας, να δουλέψει μαζί με ολόκληρο το Κόμμα και να δημοσιέψει το σχέδιο για το πρόγραμμα του Κ.Κ.Ε., που θάρθει για τελική έγκριση στο 8ο Συνέδριο.

Εγώ θα πιάσω εδώ μερικά μόνο ζητήματα απ' αυτά πούχουν και άμεση πολιτική επικαιρότητα. Το πρώτο ζήτημα είναι η δυνατότητα που έχουμε στην Ελλάδα για ειρηνικό πέρασμα, ειρηνική εξέλιξη στη Λαϊκή Δημοκρατία αρχικά και μετά στο Σοσιαλισμό. Μίλησαν και άλλοι, σύντροφοι, και έβαλαν το ζήτημα λίγο μονόπλευρα, όταν αναφέρθηκαν στο ειρηνικό πέρασμα. Εδώ θα πρέπει αμέσως να ξεκαθαρίσει τούτο δω, ότι πρόκειται για ΔΥΝΑΤΟΤΗΤΑ ειρηνικού περάσματος και όχι για βεβαιότητα. Ένας ισχυρισμός που θα επέμενα στο δεύτερο αυτό θάταν βασικά λαθεμένος και θα μπορούσε να οδηγήσει σε λάθη σοβαρά, σε λάθη με συνέπειες αποφασιστικές για το Κ.Κ.Ε. και ολόκληρο το κίνημα.

Πως μπορούμε να στηρίξουμε τη βεβαίωση ότι στην Ελλάδα υπάρχει η δυνατότητα για ένα ειρηνικό πέρασμα στη Λαϊκή Δημοκρατία; Πρώτ' απ' όλα στο γεγονός ότι ο Λαός όπως ξεσηκώθηκε, ενώθηκε, οργανώθηκε, πολέμησε και έδιωξε με τις ίδιες του δυνάμεις το χιτλεροφασίστα καταχτητή και κρατούσε ουσιαστικά σε ολόκληρη την Ελλάδα την εξουσία στα χέρια του και όπως είχε κιόλας αρχίσει να πραγματοποιεί τις πρώτες λαϊκοδημοκρατικές μεταρρυθμίσεις, είχε κιόλας μπάσει την εξέλιξή μας στο δρόμο της ομαλής, ειρηνικής πορείας προς τη λαϊκή εξουσία, το λαϊκό κράτος, τη Λαϊκή Δημοκρατία. Οι παράγοντες οικονομικοί, πολιτικοί, κοινωνικοί, ψυχολογικοί, ιδεολογικοί, μαζικολαϊκοί όπως είχαν διαμορφωθεί στην Ελλάδα στην περίοδο της κατοχής, μέσα στις συνθήκες του εθνικοαπελευθερωτικού αγώνα και ύστερα απ' το διώξιμο του καταχτητή μέχρι το Δεκέμβρη εξασφάλιζαν μια τέτοια πορεία. Οι συνθήκες οι ελληνικές, οι εσωτερικοί όροι και νόμοι ανάπτυξης έκαναν απόλυτα δυνατό ένα ειρηνικό πέρασμα στη Λαϊκή Δημοκρατία ύστερα απ' το διώξιμο του καταχτητή. Ο εσωελληνικός συσχετισμός των ταξικών δυνάμεων έκαναν πέρα για πέρα βάσιμη και πραγματοποιήσιμη μια τέτοια προοπτική. Τι έφταιξε τότε; Έφταιξε η ένοπλη εξωελληνική επέμβαση του περασμένου Δεκέμβρη που ανάκοψε βίαια την ομαλή δημοκρατική εσωτερική μας εξέλιξη και έμπασε την Ελλάδα στη βαθιά μεταδεκεμβριανή πολιτικοκοινωνική ανωμαλία με την αναστήλωση στην αρχή του μοναρχοφασισμού. Η Λαϊκή Δημοκρατία είχε κερδίσει το Λαό. Το εαμικό Κίνημα είχε καταχτήσει τη λαϊκή πλειοψηφία. Όμως η ένοπλη αγγλική επέμβαση υπέρ της μοναρχοφασιστικής αντίδρασης ανάκοψε προσωρινά το ειρηνικό ξετύλιγμα. Υπήρχαν στην Ελλάδα οι εσωτερικές προϋποθέσεις και δυνατότητες με ελεύθερες εκλογές να κερδίσουμε τη Λαϊκή Δημοκρατία και να εφαρμόσουμε το πρόγραμμά της. Η δυνατότητα αυτή εξασφαλιζότανε πρόσθετα και απ' το γεγονός ότι μια τέτοια προσπάθεια θα είχε την υποστήριξη του λαϊκού δημοκρατικού περίγυρου, του ευρωπαϊκού λαϊκού δημοκρατικού και σοσιαλιστικού κινήματος που σε μια σειρά από χώρες έχει πάρει την εξουσία στα χεριά και έχει κιόλας, όπως στην ΕΣΣΔ, ανοικοδομήσει την αταξική σοσιαλιστική κοινωνία. Αλλά όπως ειπώθηκε αυτό ήτανε μόνο δυνατότητα και όχι βεβαιότητα, ακριβώς γιατί υπήρχε και υπάρχει ο εξωελληνικός, ο αγγλικός είτε πιο σωστά ο αγγλοσαξονικός παράγοντας που τη βεβαιότητα που μας εξασφάλιζαν οι εσωτερικές προϋποθέσεις την έκαναν μόνο δυνατότητα ειρηνικού περάσματος, δυνατότητα που όσο πάει αδυνατίζει και περισσότερο. Σήμερα μάλιστα εμείς δεν θα πρέπει τόσο να τονίζουμε ούτε τη δυνατότητα της ειρηνικής εξέλιξης γιατί όπως βλέπουμε η αντίδραση, και με τη ξενική υποστήριξη, προσπαθεί με όλα τα μέσα να παρεμβάλει εμπόδια σε μια τέτοια ειρηνική δημοκρατική εξέλιξη και θα ήταν πολύ μεγάλο λάθος αν εμείς προσανατολίζαμε το Κ. και το λαό μόνο σε μια τέτοια δυνατότητα. Εμείς θα πρέπει, τονίζοντας τη δυνατότητα μιας τέτοιας εξέλιξης, ν' αποδείχνουμε ποιος την εμποδίζει, να εξηγάμε γιατί δεν θα πάμε, ενώ η πλειοψηφία του λαού το θέλει, προς ένα ειρηνικό πέρασμα και να προετοιμάζουμε το λαό για να μπορέσει να επιβάλλει το πέρασμα αυτό, εφόσον είναι θέληση της πλειοψηφίας, με όλα τα μέσα που διαθέτει και με τη συντριβή, αν χρειαστεί, της αντίπραξης της μοναρχοφασιστικής, πλουτοκρατικής μειοψηφίας. Θα πρέπει λοιπόν σήμερα νάμαστε προσεχτικοί σε τέτοιου είδους διατυπώσεις. Δεν θα πρέπει στα ζητήματα αυτά να δημιουργείται τώρα σύγχυση.

ΛΑΪΚΗ ΚΑΙ ΣΟΣΙΑΛΙΣΤΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ

Ένα δεύτερο ζήτημα σύντροφοι. Το ζήτημα της σχέσης της Λαϊκής Δημοκρατίας με το Σοσιαλισμό κι ακόμα πιο συγκεκριμένα όπως μπήκε εδώ μέσα το ζήτημα της σχέσης της 6ης Ολομέλειας με τη Λαϊκή Δημοκρατία και αυτής με το σοσιαλισμό.

Η 6η Ολομέλεια σκιαγράφησε, έδωσε τα βασικά χαρακτηριστικά της οικονομικής και κοινωνικής διάρθρωσης της χώρας και καθόρισε το χαρακτήρα της επερχόμενης κοινωνικής μεταβολής και τις κινητήριες δυνάμεις που θα την πραγματοποιήσουν. Η 6η Ολομέλεια (Γενάρης 1934) καθόρισε τον αστικοδημοκρατικό, στο πρώτο, αρχικό στάδιο, χαρακτήρα της μεταβολής αυτής. Η Λαϊκή Δημοκρατία στις σημερινές συνθήκες εκφράζει ακριβώς αυτή τη μεταβολή, που ωρίμασε μέσα στις νεοελληνικές συνθήκες, πραγματοποιεί τον αστικοδημοκρατικό μετασχηματισμό σαν απαραίτητο πρώτο στάδιο για το πέρασμα στη σοσιαλιστική μεταβολή. Κατά συνέπεια δεν υπάρχει, κατ' αρχήν, βασική διαφορά ανάμεσα στον αστικοδημοκρατικό μετασχηματισμό, που καθόρισε η 6η Ολομέλεια και στη Λαϊκή Δημοκρατία, γιατί ακριβώς αυτή κάτω από εργατοαγροτική, λαϊκή ηγεμονία πραγματοποιεί τον αστικοδημοκρατικό μετασχηματισμό, που η αστική τάξη δεν τον έκανε γιατί πρόδωσε την αποστολή της, βρίσκοντας καλύτερο συμφέρον στη συνεργασία και συμμαχία με τους τσιφλικάδες και το ξένο κεφάλαιο. Έτσι ο λαός είναι υποχρεωμένος να αναλάβει αυτός τη λύση των προβλημάτων αυτών για να εξασφαλίσει και κατοχυρώσει την κοινωνική του ανάπτυξη και πρόοδο.

Ο χαρακτήρας των προβλημάτων που θα λυθούν, δηλαδή α) το ξεκαθάρισμα της αγροτικής οικονομίας απ' τα μισοφεουδαρχικά κατάλοιπα και β) απαλλαγή της χώρας απ' την ξενική οικονομική και πολιτική εξάρτηση και απ' τις ξενικές επιδράσεις είναι αστικοδημοκρατικός, δηλαδή αυτά είναι καθήκοντα, που θάπρεπε να τα λύσει, είτε να παλέψει για να τα λύσει η αστική τάξη, αν έμενε συνεπής στη δημοκρατική αποστολή της. Μα η τάξη αυτή πρόδωσε και έτσι τα καθήκοντα αυτά πέφτουν σήμερα στις καινούργιες τάξεις που θα πρέπει να τα λύσουν παλεύοντας και ενάντια στην αστική τάξη. Υπάρχει όμως τώρα και μια άλλη διαφορά, διάφορα βασική, ουσιαστική, πολιτικοκοινωνική στον αστικοδημοκρατικό μετασχηματισμό, όπως πραγματοποιείται σήμερα. Ενώ η μεταβολή αυτή από τη φύση των προβλημάτων που έχει να λύσει, είναι αστικοδημοκρατική, από τις κινητήριες δυνάμεις είναι εργατοαγροτική. Αυτή είναι βασική διαφορά, γιατί αυτές οι κινητήριες δυνάμεις, προκαθορίζουν και την παραπέρα εξέλιξη αυτής της μεταβολής. Δηλαδή το γεγονός ότι οι κινητήριες δυνάμεις είναι η εργατική τάξη, η αγροτιά και οι άλλοι εργαζόμενοι προκαθορίζει το σταθμό αυτό σαν μεταβατικό προς ανώτερες κοινωνικές μεταβολές, προς το σοσιαλισμό, που τελικά θα κατοχυρώσει την πλέρια κοινωνική απελευθέρωση του εργαζόμενου λαού.

Εδώ μπαίνει το ζήτημα ακριβώς του περάσματος από τον αστικοδημοκρατικό μετασχηματισμό, απ' τη Λαϊκή Δημοκρατία στη Σοσιαλιστική δημοκρατία. Πρώτα θα πρέπει να ξεκαθαρίσουμε πως πρόκειται για δυο ριζικές επαναστατικές ας πούμε μεταβολές, χωρίς συζήτηση, άλλα όχι για δυο ένοπλες εξεγέρσεις, είτε για δυο φάσεις κατάληψης της αρχής, για ...... άνοδο στην εξουσία. Εφόσον η εξουσία περνάει στα χέρια της Λαϊκής Δημοκρατίας, το ειρηνικό μετά πέρασμα στο σοσιαλισμό βασικά εξασφαλίζεται μια και οι τάξεις αυτές που παίρνουν την εξουσία συνεχίζουν την πορεία τους προς το σοσιαλισμό με όχι βασικές ανακατατάξεις στις κοινωνικές δυνάμεις που χειρίζονται την εξουσία. Η διαφορά που χαρακτηρίζει το ένα πέρασμα, τη μια μεταβολή απ' την άλλη, βρίσκεται στο ότι το πέρασμα αυτό γίνεται με μια νέα κατάταξη των ταξικών δυνάμεων. Κι αυτό είναι ακριβώς το πέρασμα, η ανέλιξη ή η μετεξέλιξη, όπως την λένε άλλοι, απ' τη Λαϊκή Δημοκρατία που ολοκληρώνει τον αστικοδημοκρατικό μετασχηματισμό, προς το σοσιαλισμό. Στον αστικοδημοκρατικό μετασχηματισμό πάει η εργατική τάξη με όλη την αγροτιά και με τα μικροαστικά στρώματα και τη φτωχολογιά των πόλεων ενάντια στους κοτζαμπάσηδες, τα τσιφλικάδικα τζάκια, το χρηματιστικό κεφάλαιο, που συνδέεται με τα τζάκια αυτά, εναντίον της μεγαλοαστικής τάξης, ουδετεροποιώντας όσο είναι δυνατό, ένα μέρος απ' τα αστικά και τα μεσοαστικά στρώματα, μια και η Λαϊκή Δημοκρατία όχι μόνο δε θα θίξει βασικά την ατομική ιδιοκτησία, μα και θα ενισχύσει κάθε πατριωτική βιομηχανική και εμπορική ατομική πρωτοβουλία. Δεν είναι δημαγωγία μα πραγματικότητα ότι μόνο μέσα στο καθεστώς της Λαϊκής Δημοκρατίας, οι ντόπιες παραγωγικές δυνάμεις θα βρουν μια απερίσπαστη δυνατότητα ανάπτυξης, πράγμα που σημαίνει ότι και ο κάθε πατριώτης και τίμιος βιομήχανος και έμπορος θα μπορέσουν ν' αναπτυχθούν και να προκόψουν συντελώντας στη γενική ανάπτυξη και προκοπή. Κατά το πέρασμα στο σοσιαλισμό η μεσαία αγροτιά διδαγμένη απ' την πείρα και στερεωμένη στη συμμαχία της με την εργατική τάξη έρχεται ελεύθερα μαζί μας, ενώ η κεφαλαιοκρατία του χωριού ξεκόβει, γιατί πια εκεί θίγεται το ίδιο το συμφέρον της. Η μεσαία αγροτιά έρχεται μαζί μας ή συνεχίζοντας την πορεία ή με μια ουδετεροποίησή της. Το ίδιο θα μπορούσαμε να πούμε και για τα μικροαστικά και ένα μέρος απ' τα μεσοαστικά στρώματα στις πόλεις, που αντιμετωπίζοντας γόνιμα τα παραγωγικά τους προβλήματα με τη συνεταιριστική συνεργατική οργάνωσή τους ωριμάζουν και ιδεολογικά – ψυχολογικά και για τη σοσιαλιστική μεταβολή. Εδώ θα παίξει πολύ σημαντικό ρόλο και η σχετική σοβιετική και λαϊκοδημοκρατική ευρωπαϊκή πείρα. Η αλλαγή αυτή στην κοινωνική σύνθεση στις τάξεις που παν μαζί στους μετασχηματισμούς αυτούς, χαρακτηρίζει ακριβώς το πέρασμα και το χαρακτήρα του. Αυτό είναι όλο το πρόβλημα. Γιατί οι τάξεις, που φέρουν και εκφράζουν τα προβλήματα αυτά, και χρωματίζουν και το μετασχηματισμό. Έτσι θα πρέπει να βλέπουμε το πρόβλημα, κι αυτό τον προσανατολισμό να του δίνουμε.

Η δική μας πολίτικη στον αστικοδημοκρατικό μετασχηματισμό, η έννοια της πολιτικής μας είναι ότι πάμε να πάρουμε πρώτ' απ' όλα την αγροτιά μαζί μας (και όταν λέμε αγροτιά πρέπει στην πρώτη γραμμή να εννοούμε τη μεσαία αγροτιά, που αποτελεί και τον παράγοντα που κρίνει στο χωριό), να της δώσουμε ΤΗ ΓΗ, να την απαλλάξουμε από τα δεσμά της τσιφλικάδικης τοκογλυφικής εκμετάλλευσης και μετά να τη φωτίσουμε, να την πείσουμε ότι αν μείνει μόνο στο στάδιο του αστικοδημοκρατικού μετασχηματισμού χωρίς να προχωρήσει πιο πέρα, θα πέσει στην ίδια την παλιά εκμετάλλευση, θα αρχίσει πάλι η συγκέντρωση του κεφαλαίου, ο φτωχός θα χάνει το χωράφι του, θαρχίσουνε ...... τα παλιά. Έτσι θα τη διαφοροποιήσουμε, θα πείσουμε τη φτωχομεσαία αγροτιά ότι η τελική της κατοχύρωση θα έλθει με το πέρασμα σε ανώτερη μορφή κοινωνικής οργάνωσης στην πόλη και στο χωριό, με το πέρασμα στο σοσιαλισμό.

ΤΟ ΞΕΝΟ ΚΕΦΑΛΑΙΟ

Είναι και άλλα προβλήματα, σύντροφοι, που το πρόγραμμά μας είναι ανάγκη να τα φωτίσει ολόπλευρα, εξαντλητικά. Θα πρέπει όμως να φωτίσει κάπως καλύτερα, επιγραμματικά, ξεκαθαρισμένα και τη βασική, την πιο χαρακτηριστική ιδιομορφία της οικονομίας μας, την εξάρτησή της απ' το ξένο κεφάλαιο. Αυτό το πρόβλημα, σύντροφοι, το ξεκαθάρισε στις γενικές του γραμμές η 6η Ολομέλεια. Το φώτισε δηλαδή ελληνικά, θεωρητικά κατ' αρχήν. Και ήλθε μετά η ζωή, οι αγώνες και η πράξη και η θεωρία αυτή άρχισε να γίνεται υλική δύναμη τη στιγμή που άρχισε να καταχτά τις μάζες. Αυτό είναι το πνεύμα, που με τη φωτεινή διαφώτιση και δουλειά που έκανε το Κ.Κ.Ε., άρχισε και πριν και μετά τη μεταξική διχτατορία, μα πολύ περισσότερο με τον πόλεμο και την κατοχή, να κυριεύει το λαό και να ............... σε συνείδηση μέσα και ύστερα απ' το Δεκέμβρη. Αυτό δεν είναι αντιξενισμός αλλά ο συνειδητός λαϊκός πόθος για την απαλλαγή από την ξενική εξάρτηση και υποδούλωση. Πρέπει εμείς τώρα, έτσι να φωτίσουμε αυτό το πρόβλημα ώστε να μη φανεί ότι στην Ελλάδα ο μαρξισμός δήθεν «σπάζει τα μούτρα του», πράγμα που στην πραγματικότητα θα σήμαινε ότι όχι ο μαρξισμός μα εμείς σπάμε τα μούτρα, αν αποδεικνυόμασταν ανίκανοι να εξηγήσουμε και να λύσουμε σωστά το ζήτημα αυτό. Γιατί μια και έχουμε πια κατακτήσει την πλειοψηφία του εργαζόμενου λαού, τι είναι εκείνο που μας εμποδίζει να πάρουμε την εξουσία; Αν το πράγμα εξαρτιότανε μόνο απ' τον εσωελληνικό συσχετισμό των ταξικών δυνάμεων, αυτό θάχε από καιρό λυθεί. Εδώ όμως παρεμβάλλεται η ξενική επέμβαση, που προκαθορίζεται ακριβώς από το βαθμό εξάρτησης της χώρας από το ξένο κεφάλαιο. Και η ξενική αυτή παρεμβολή ανατρέπει την εσωελληνική κατάταξη δυνάμεων προς όφελος των εχθρών της Λαϊκής Δημοκρατίας. Αν θα πρέπει να μιλάμε για σοβαρά πολιτικά λάθη μας στην περίοδο του εθνικοαπελευθερωτικού αγώνα και στο Δεκέμβρη θα πρέπει πρώτ' απ' όλα ν' αναφερόμαστε σ' αυτό ακριβώς το σημείο, στη μη σωστή εκτίμηση του εξωελληνικού αυτού παράγοντα, είτε αλλιώς, στη μη σωστή τοποθέτηση της Ελλάδας στα διεθνή πλαίσια. Κι εδώ τώρα στο πρόγραμμά μας πρέπει το πρόβλημα αυτό να το φωτίσουμε και να το λύσουμε σωστά, να το ξεκαθαρίσουμε θεωρητικά. Πρέπει η στρατηγική μας όχι μόνο να καθορίσει τη βασική κατεύθυνση που φέρνει στην κατάχτηση της πλειοψηφίας του εργαζόμενου λαού, αλλά και το δρόμο που οδηγεί στον παραμερισμό, στην εξουδετέρωση του ξενικού, εξωελληνικού αυτού παράγοντα. Το πρόβλημα αυτό, βασικό σήμερα πρόβλημα της στρατηγικής μας, που χαρακτηρίζει τη βασική νεοελληνική και οικονομικοπολιτική ιδιομορφία και πραγματικότητα, πρέπει στο πρόγραμμά μας να το φωτίσουμε θεωρητικά κατά ένα εξαντλητικό τρόπο.

ΜΙΑ ΕΛΛΗΝΟΣΟΣΙΑΛΙΣΤΙΚΗ «ΘΕΩΡΙΑ»

Ένα ακόμα ζήτημα πρέπει να διαφωτίσουμε και ξεκαθαρίσουμε. Πρόκειται για ορισμένες θεωρίες του ελληνικού σοσιαλισμού που ισχυρίζονται ότι η θεωρία του Μαρξ – Εγκελς για τη σχετική και απολυτή εξαθλίωση έχει χρεοκοπήσει και ότι δεν πραγματοποιήθηκε και η θέση τους για την εξαφάνιση των μεσαίων τάξεων, που θάταν το αποτέλεσμα της κοινωνικής διαφοροποίησης, που γίνεται κάτω απ' την επίδραση του νομού της συγκέντρωσης του κεφαλαίου στην κεφαλαιοκρατική κοινωνία. Ο σκοπός της ελληνοσοσιαλιστικής αυτής «θεωρίας» είναι, ίσως, η προσπάθεια για θεωρητική θεμελίωση του νεοελληνικού μικροαστικού σοσιαλισμού, που θα στηριχθεί στις μεσαίες τάξεις, τις κατεξοχήν, όπως λένε, πατροπαράδοτες ελληνικές τάξεις. Με τη «θεωρία» αυτή θα θελήσουν, ίσως, παραπέρα να στηρίξουν και τη θέση ότι μια και στην Ελλάδα δεν περνά ο νόμος που διαπίστωσαν οι Μαρξ - Εγκελς για την απολυτή και σχετική εξαθλίωση του εργαζόμενου λαού, ένας ντόπιος πούρος ελληνικός σοσιαλισμός θάπρεπε να στηριχθεί κυρίως στα μεσαία στρωματά και ότι μόνο ένα κόμμα σοσιαλιστικό που στηριζότανε σ' αυτή τη στέρεη ελληνική πραγματικότητα θάταν βιώσιμο, ότι μόνο ένας τέτοιος νεοελληνικός μικροαστικός σοσιαλισμός είναι στη χώρα μας πραγματοποιήσιμος και ότι κάθε ξενική μίμηση και αντιγραφή (λόγου χάρη σαν κι αυτή που κάνει το Κ.Κ.Ε.) έξω από την ελληνική πραγματικότητα είναι αντιδραστική και καταδικασμένη σε αποτυχία. Πρέπει εδώ να τονιστεί ότι όπως εκτέθηκαν πιο πάνω με συνέπεια και ολοκληρωμένες οι ελληνοσοσιαλιστικές αυτές θεωρίες δε μας έχουν ακόμα διατυπωθεί. Εμείς όμως «τραβάμε το σχοινί» μέχρι την άκρη, γιατί στη λογική της προέκταση αυτού φέρνει η «θεωρία» ότι ο νόμος της κεφαλαιοκρατικής οικονομίας για τη συγκέντρωση του κεφαλαίου και την ταξική διαφοροποίηση που συνεπιφέρει, δεν έχει πέραση στην Ελλάδα. Εμείς πρέπει με συγκεκριμένα στοιχεία για τη συγκέντρωση του κεφαλαίου, την ταξική διαφοροποίηση και τη σχετική και απόλυτη λαϊκή εξαθλίωση, στοιχεία παρμένα απ' την τόσο πλούσια, σχετικά, ελληνική πραγματικότητα, ν' αποδείξουμε την ανεδαφικότητα της ελληνοσοσιαλιστικής αυτής «θεωρίας» με όλα τα συνακόλουθά της.

Η μαρξιστική θεωρία για τη σχετική μα και την απόλυτη λαϊκή εξαθλίωση βρήκε αποστομωτική για τους αντιπάλους της δικαίωση και μέσα στην Ελλάδα, ιδιαίτερα στις συνθήκες της 4ης Αυγούστου, των πολεμικών καταστροφών, του αφανισμού της κατοχής και της μεταδεκεμβριανής νεοελληνικής πραγματικότητας, μέσα, δηλαδή, σε συνθήκες, που τη ρίζα και τη πηγή τους την έχουν στο σύστημα της κεφαλαιοκρατικής οικονομίας. Την όλη κατάσταση τη χειροτερεύει ακόμα πιο πολύ το ............... .................. εξάρτησης της χώρας μας απ' το ξένο και ειδικά απ' το αγγλικό κεφάλαιο. Τα πράγματα στην Ελλάδα δείχνουν ότι αντί ν' ανεβαίνει το βιοτικό επίπεδο των εργατών και εργαζομένων γενικά, πέφτει ολοένα, πέφτει πιο κάτω απ' ότι ήταν πριν από τον πόλεμο. Αυτή είναι η ελληνική πραγματικότητα. Πρέπει και στο πρόγραμμά μας να τη στήσουμε στα πόδια της και να αποκρούσουμε την προσπάθεια των σοσιαλιστών που παν ν' αποδείξουν τη χρεοκοπία του Μαρξ εδώ σε μας και να δικαιολογήσουν το μικροαστικό χαρακτήρα που πάνε ν' αποδώσουν στη νεοελληνική εξέλιξη και το σοσιαλισμό τους.

ΑΛΛΑ «ΜΙΚΡΟΖΗΤΗΜΑΤΑ»

Φυσικά, σύντροφοι, είναι ορισμένα ζητήματα, που δεν έχει νόημα να συζητήσουμε σήμερα. Αλλά μερικά που πιάστηκαν εδώ, όπως το ζήτημα κατά πόσο πρέπει να τονίσουμε περισσότερο το ...... κομμουνιστικό μέρος του προγράμματός μας, θα πρέπει να διευκρινιστούν. Δεν πρέπει να νομίζουμε ότι θα κάνουμε ένα πρόγραμμα που θα ισχύει για όλους τους αιώνες. Σήμερα δουλεύουμε το πρόγραμμά μας, που, φυσικά, θα πρέπει να φωτίσει όλα τα ζητήματα, καθώς και τους τελικούς μας σκοπούς, όπως και τις βασικές γραμμές της σοσιαλιστικής – κομμουνιστικής κοινωνίας. Είναι φυσικό, ότι πιο διεξοδικά θα σταθεί στο πιο άμεσο μέρος, δηλαδή σ' αυτό που αφορά τη Λαϊκή Δημοκρατία. Όταν αυτό το μέρος του προγράμματος πραγματοποιηθεί, θα κάνουμε ένα άλλο, πλατύτερο, που θα ανταποκρίνεται περισσότερο στις άμεσες τότε επιδιώξεις της σοσιαλιστικής ανοικοδόμησης.

Σχετικά με την εθνικοποίηση της γης. Μπαίνει στο πρόγραμμα σαν τελική επιδίωξη και ότι τελικά θα καταλήξουμε εκεί μέσα στα πλαίσια της Λαϊκής Δημοκρατίας. Η εθνικοποίηση της γης είναι βασικά αστικοδημοκρατικό καθήκον. Στο βασικό της νόημα η εθνικοποίηση σημαίνει απαλλαγή της αγροτιάς από την απόλυτη έγγεια πρόσοδο. Με την εθνικοποίηση απαγορεύονται οι μεταπωλήσεις της γης. Δίνεται η γη στην εκμετάλλευση του αγρότη, αλλά τον απαλλάσσει απ’ το βάρος της απόλυτης έγγειας προσόδου, βάρος που δημιουργείται μόνο απ’ το γεγονός, ότι η γη που δεν είναι προϊόν εργασίας και κατά συνέπεια δεν έχει άξια, αγοράζεται, πουλιέται και νοικιάζεται ακριβώς γιατί γίνεται ατομική ιδιοκτησία, που κατοχυρώνεται με το νόμο. Φυσικά πρέπει να προσέξουμε αν θα βάλουμε τώρα στο πρόγραμμα την εθνικοποίηση της γης και πως θα τη βάλουμε. Μια φορά όμως θα καταλήξουμε στο μέτρο αυτό.

Ο σ. Πορφυρογένης είπε ότι το Κόμμα μας θα πρέπει να λέγεται όχι Κ.Κ. της Ελλάδας, άλλα Ελληνικό Κ.Κ. Θα συμφωνούσα αν θα πρότεινε να λέγεται Ελλαδικό Κ.Κ. Μέσα στο Κ.Κ.Ε. μπαίνουν και Εβραίοι και Τούρκοι και Μακεδόνες και όλες οι μειονότητες, κατά συνέπεια θάταν λάθος να το λέμε ελληνικό γιατί αυτό σημαίνει ότι ανήκει μόνο σε ένα έθνος και αποκλείει τα άλλα, πράγμα που δεν είναι σωστό. Ο όρος «Ελλαδικός» είναι γεωγραφικός και όχι εθνολογικός, κατά συνέπεια είναι πιο σωστός. Θα πρέπει, λοιπόν, το κόμμα μας να μείνει Κ.Κ.Ε., δηλαδή κόμμα των εργατών και όλων των εργαζομένων της Ελλάδας και όχι μόνον των Ελλήνων. Το Κ.Κ.Ε. είναι πατριωτικό κόμμα γιατί εκφράζει τα πιο γνήσια ελλαδικά, λαϊκά ιδανικά, που συγκινούν και ενδιαφέρουν όχι μόνο τους Έλληνες εργαζομένους, μα όλους τους εργαζομένους που κατοικούν στη χώρα μας. Επίσης το δεύτερο ζήτημα που έθιξε ο σ. Πορφυρογένης, ότι θα πρέπει να τονίσουμε το δημοκρατικό χαρακτήρα του Κ.Κ.Ε., δε στέκει γιατί αν πούμε το Κόμμα μας δημοκρατικό δε θα πηγαίναμε μπρος μα πίσω. Γιατί όταν λέμε κομμουνιστικό, ξεπερνάμε πολύ περισσότερο τα πλαίσια τα δημοκρατικά, γιατί είναι κατά πολύ πιο πλατύ, λαϊκό, προοδευτικό απ’ την έννοια του δημοκρατικού. Κατά συνέπεια είναι πολύ σωστό να μείνει Κ.Κ.Ε. Γι’ αυτό το λόγο δεν το λέμε ούτε σοσιαλιστικό γιατί διακρίνουμε τη διαφορά σοσιαλισμού – κομμουνισμού. Εμείς πάμε πολύ μακρύτερα, εκεί όπου η δημοκρατία σα μορφή κρατική και στη πιο συνεπή της μορφή, τη σοσιαλιστική, δε θάχει νόημα, γιατί το κράτος θα έχει πια καταργηθεί.

Εξάντλησα, σύντροφοι, τα «μικροζητήματα». Πρέπει να γίνει συνείδηση σε όλους μας ότι, σύντροφοι, πρέπει να δουλέψουμε το πρόγραμμά μας, να το δημοσιέψει η Κ.Ε. σαν πρόγραμμα του Κ.Κ.Ε. ......... ............. ......... .......... στο 8ο Συνέδριο.