Τετάρτη 28 Νοεμβρίου 2007
Για την ανεξαρτησία και τη δημοκρατία ("Ρ" 2/2/1946)
Το 3ο ανοιχτό γράμμα
Το 2ο Ανοιχτό Γράμμα
26 του Νοέμβρη 1940
Ν. Ζαχαριάδης
ΥΓ Είμαστε υποχρεωμένοι να ζητήσουμε ειρήνη έντιμη και δίχως κυρώσεις και για να ξεκαθαρίσουμε άλλη μια φορά τόσο τον εθνικό - αμυντικό απελευθερωτικό χαρακτήρα του πολέμου που κάνουμε, όσο και ότι είμαστε ξένοι προς τον ιμπεριαλιστικό πόλεμο που κάνουν οι πλουτοκρατικές μεγάλες δυνάμεις. Αν σήμερα δε δουλέψουμε για μια έντιμη ειρήνη ο πόλεμος θα χάσει για μας τον εθνικό - αμυντικό χαρακτήρα του, θα γίνει καταχτητικός και τότε θα έχει αντίθετο το λαό.
Σχετικά με το 2ο ανοιχτό γράμμα του σ. Ν. Ζαχαριάδη που η Γενική Ασφάλεια έδωσε προς δημοσίευση στον αθηναϊκό τύπο και δημοσιεύτηκε από τις αστικές εφημερίδες στις 9 του Μάρτη 1947, γράφτηκε στο «Ριζοσπάστη» της 11 του Μάρτη 1947 με τα αρχικά Ν.Ζ.(=Νίκος Ζαχαριάδης) το παρακάτω σημείωμα:
Αγαπητέ «Ρίζο»,
Η Γενική Ασφάλεια αποφάσισε, επιτέλους(!), να δημοσιεύσει από το αρχείο της το δεύτερο γράμμα μου. Και, φυσικά, από «Κακή συνήθεια» που της κατάντησε δεύτερη φύση, δε μπορεί κι εδώ, όπως και στο πρώτο γράμμα μου, ν' αποφύγει τις πλαστογραφήσεις και παραποιήσεις. Όπως είναι κιόλας γνωστό, στο πρώτο γράμμα μου είχε κολλήσει, πλαστογραφώντας το, την επικεφαλίδα: «Προς τον κ. Μανιαδάκη κλπ» πράγμα που εγώ δεν είχα γράψει. Κάτι σχετικό γίνεται και με το δεύτερο γράμμα. Το γράμμα αυτό δεν το έστειλα εγώ στο Μεταξά. Το απηύθυνα τότε στην «Προσωρινή Διοίκηση» του ΚΚΕ για να το στείλει αυτή. Φυσικά η «Προσωρινή Διοίκηση» δεν το 'στειλε γιατί «δε συμφωνούσε» με τη γραμμή που έβαζα. Και δε συμφωνούσε γιατί ήταν κατασκεύασμα και όργανο του Μανιαδάκη. Μάλιστα τότε οι Μανιαδάκης - Παξινός - Χαραλαμπίδης έβαλαν το «θεωρητικό» της Προσωρινής Διοίκησης Τυρίμο και μου έγραψε μια μακρόσυρτη απάντηση για να δικαιολογήσει και θεμελιώσει «θεωρητικά» την άρνηση αυτή της «Προσωρινής Διοίκησης». Εννοείται πως ο Τυρίμος δε μου παρουσιάστηκε με το όνομά του μα αυτός ήταν ο δράστης της απάντησης εκείνης. Η απάντηση εκείνη ξεσκέπαζε ολότελα το χαφιεδικό ρόλο της «Προσωρινής Διοίκησης». Και ένας λόγος που το δεύτερο γράμμα τόστειλα στην «Προσωρινή Διοίκηση » ήταν ακριβώς αυτός. Ήθελα να τους αναγκάσω να πάρουν ανοιχτή θέση για να ξεσκεπαστούν. Αυτό το δεύτερο έγινε. Η διχτατορία τότε, δεν τόλμησε να δημοσιεύσει το «προδοτικό» εκείνο γράμμα και να με στείλει παράλληλα στο στρατοδικείο, αφού με κρατούσε στα χέρια της και μια και επρόκειτο για πράξη «εσχάτης προδοσίας». Και δεν τάκανε όλα αυτά η διχτατορία τότε γιατί καταλάβαινε ότι η γραμμή που έβαζε το δεύτερο γράμμα ήταν μια εθνική - πατριωτική γραμμή, που κάλυπτε πέρα για πέρα τα εθνικά συμφέροντα και ανταποκρινόταν στη θέληση του λαού.
Οι τεταρταυγουστιανοί απ΄ τη Γενική Ασφάλεια, με εντολή της κυβέρνησης, δημοσιεύουν τώρα, ύστερα από εξήμισυ χρόνια, το γράμμα εκείνο, νομίζοντας πως έτσι θα ενισχύσουν κάπως τη σάπια προσφυγή τους στον ΟΕΕ. Θέλουν να δείξουν κυρίως στους αγγλοσάξονες αφέντες τους ότι ήσαν πάντα λακέδες τους και ότι το ΚΚΕ και τότε πάλαιβε ενάντια στον εγγλέζικο ιμπεριαλισμό και για την εθνική ανεξαρτησία όπως αγωνίζεται και σήμερα. Φυσικά, όπως τότε έτσι και τώρα, αυτό ήταν και είναι για το ΚΚΕ η πιο εθνική -πατριωτική αποστολή και η πιο μεγάλη τιμή. Δείχνει ακόμα αυτό την αδιάσπαστη συνέπεια και συνέχεια που έχει η αντιιμπεριαλιστική και λαϊκή πολιτική του κόμματός μας.
Όταν η «Προσωρινή Διοίκηση» αρνήθηκε να δημοσιεύσει το δεύτερο γράμμα, αναγκάστηκα να αποτανθώ τότε με δικό μου μέσο που προσπάθησα να βρω μέσα απ' τα μπουντρούμια της Γενικής Ασφάλειας, μόνος μου και απευθείας, προς το κόμμα και προς το λαό. Και έδωσα άλλο γράμμα - το τρίτο αυτό - στο Λιανόπουλο. ‘Εκεί έβαζα τη γραμμή του δεύτερου γράμματος και ξεσκέπαζα τη χαφιεδική «Προσωρινή Διοίκηση». Όμως και ο Λιανόπουλος, που πήρε το τρίτο αυτό γράμμα, αποδείχτηκε προδότης του αγώνα μας. Έτσι ούτε αυτό έφτασε έγκαιρα στον προορισμό του. Τώρα η Γενική Ασφάλεια , δημοσιεύοντας το δεύτερο γράμμα μου προσφέρει, άθελά της βέβαια, υπηρεσίες στο ΚΚΕ που τόσο μισεί. Μια απ΄ αυτές είναι και το ότι ομολογεί έτσι ανοιχτά πως η «Προσωρινή Διοίκηση» ήταν κατασκεύασμά της. Αυτό θα βοηθήσει ορισμένους να ξεκαθαρίσουν κάποιες συγχύσεις που ακόμα τους μπέρδευαν.
Η δημοσίευση του δεύτερου γράμματος πρέπει ακόμα να δώσει αφορμή σε μερικούς που πήραν μέρος «καλή τη πίστει», όπως λεν, στην κίνηση της «Προσωρινής Διοίκησης» να διασαφηνίσουν τη θέση τους και το ρόλο τους τόσο γενικά όσο και ειδικότερα γύρω απ΄ τα ο δεύτερο γράμμα. Ασφαλώς η Γενική Ασφάλεια και τα όργανά της, που , όπως στον καιρό του Μανιαδάκη, διευθύνουν και τώρα προσωπικά την αντικομμουνιστική δουλιά της, αποβλέπουν ακόμα στο να δόσουν «όπλα» και στους διάφορους συνεργάτες τους «αντιπολιτευόμενους του ΚΚΕ» και τροτσκιστές ενάντια στο κόμμα μας. Συμφωνάμε απόλυτα με την πρόθεση της αυτή και θα την παρακαλούσαμε να συνεχίσει και να δημοσιεύει και τ' άλλα «ντοκουμέντα» μας που κρατά στα χέρια της και που τα πήρε χάρη στην «Προσωρινή Διοίκηση», το Λιανόπουλο είτε άλλους πράχτορές της,
Αθήνα, 9 του Μάρτη 1947
Ν.Ζ.
Ιστορικό Γράμμα Νίκου Ζαχαριάδη - μαχητικό πανεθνικό-πατριωτικό εγερτήριο σάλπισμα κατά των φασιστών επιδρομέων
(Το ανοιχτό γράμμα αναδημοσιεύτηκε και στον Ριζοσπάστη Κυριακή 28/10/1945, σελ. 1)
Διαβάστε:
- Η διπλή ιστορική σημασία του γράμματος του σ. Ν. Ζαχαριάδη
- Το γράμμα της 31ης Οχτώβρη 1940 έχει διπλή ιστορική σημασία: η πρώτη αφορά τον ορθό προσανατολισμό της πάλης του λαού μας ενάντια στους φασίστες επιδρομείς, ενώ η δεύτερη σχετίζεται με τη στάση του ευρωπαϊκού κομμουνιστικού κινήματος απέναντι στο χιτλεροφασισμό ως την επίθεση κατά της Σοβιετικής Ένωσης και τις συκοφαντικές επινοήσεις των αντιδραστικών αστών ιστοριογράφων. Α. Το γράμμα του σ. Ν. Ζαχαριάδη είχε τεράστια και αποφασιστική πολιτική σημασία κατ' αρχήν για τον ορθό προσανατολισμό της πάλης του λαού μας ενάντια στους φασίστες επιδρομείς και στη συνέχεια για το σαφή στόχο του αγώνα που έθετε για την μετά την απελευθέρωση περίοδο. Η μεγάλη, ιστορικής σημασίας συμβολή του Ν. Ζαχαριάδη έγκειται στο ότι, σ' αυτή τη σύνθετη και αρχικά εξαιρετικά πολύπλοκη ιστορική περίοδο, καθόρισε σωστά το χαρακτήρα του αγώνα ενάντια στους φασίστες ιταλούς επιδρομείς από την πλευρά του λαού της Ελλάδας ως «εθνικοαπελευθερωτικό». Υπήρξε ο πρώτος ηγέτης στο ευρωπαϊκό κομμουνιστικό κίνημα και μάλιστα σε μια περίοδο που ο Δεύτερος Παγκόσμιος Πόλεμος στην αρχική φάση χαρακτηρίζονταν ακόμα, και πολύ ορθά, από την ΕΕ της Κομμουνιστικής Διεθνούς ως ιμπεριαλιστικός. Δεύτερο, σε συνδυασμό με τον πρώτο στόχο του αγώνα, καθόρισε με σαφήνεια και τον απώτερο στόχο του κινήματος μετά την απελευθέρωση που ήταν: «Έπαθλο για τον εργαζόμενο λαό και επιστέγασμα για το σημερινό του αγώνα, πρέπει να είναι και θα είναι μια καινούργια Ελλάδα της δουλειάς, της λευτεριάς, λυτρωμένη από κάθε ξενική ιμπεριαλιστική εξάρτηση, με ένα πραγματικά παλλαϊκό πολιτισμό».
- Δυστυχώς όμως η δεξιά οπορτουνιστική ηγεσία Σιάντου, παρά τη σαφή επαναστατική γραμμή του ιστορικού γράμματος Ζαχαριάδη, εγκατέλειψε τον απώτερο στόχο, προδίνοντας το μεγαλειώδες λαϊκό κίνημα με τις συμφωνίες του Λιβάνου-Γκαζέρτας-Βάρκιζας υποτάσσοντας του στην ντόπια μοναρχοφασιστική αντίδραση και τους άγγλους ιμπεριαλιστές μ' όλες τις γνωστές τραγικές συνέπειες και περιπέτειες για το λαό και τον τόπο. Β. Η δεύτερη ιστορικής σημασίας συμβολή του γράμματος του Ν. Ζαχαριάδη είναι ότι αυτό υπήρξε χρονικά το πρώτο (ύστερα ακολούθησαν και άλλων κομμάτων το πρώτο εξάμηνο του 1941) στον ευρωπαϊκό χώρο - πριν την επίθεση της χιτλερικής Γερμανίας κατά της Σοβιετικής Ένωσης - που δείχνει ότι τα κομμουνιστικά κόμματα δεν μπήκαν στον αγώνα κατά του χιτλεροφασισμού μετά την επίθεση της Γερμανίας κατά της Σοβιετικής Ένωσης, αλλά πριν απ' αυτή, διαψεύδοντας έτσι τα μυθεύματα, τα ψεύδη και τις συκοφαντίες των αντιδραστικών ιστορικών της ιμπεριαλιστικής μπουρζουαζίας, σύμφωνα με τα οποία τα κομμουνιστικά κόμματα της Ευρώπης ως την επίθεση της χιτλερικής Γερμανίας ενάντια στη Σοβιετική Ένωση κρατούσαν τάχα μια στάση αναμονής και δε συμμετείχαν στην αντίσταση και πάλη ενάντια στους φασίστες επιθετιστές. Το παράδειγμα του ΚΚΕ αναφέρεται ως το πρώτο στον ευρωπαϊκό χώρο από την προοδευτική αλλά και τη ρεβιζιονιστική ιστοριογραφία παρόλο που σ' αυτή αποσιωπάται ότι το γράμμα γράφτηκε από το σ. Νίκο Ζαχαριάδη και πάνω σ' αυτό στηρίχτηκε η επαναστατική γραμμή του κόμματος μας σ' εκείνη την περίοδο.
- Ανασύνταξη, Αρ. Φύλ. 25 15-31 Οκτώβρη 1997
- Ιστορικό Γράμμα Ζαχαριάδη: μυθεύματα χρουστσοφικών και άλλων οπορτουνιστών
- Είναι ασφαλώς αναφαίρετο δικαίωμα του Χρήστου Τζιτζιλώνη, επίσημου "ιστορικού" του χρουστσοφικού-σοσιαλδημοκρατικού "Κ"ΚΕ, να συνεχίζει να αυτογελοιοποιείται με την τακτική της συστηματικής απόκρυψης των παλιών "αμαρτιών"(!) του χρουστσοφικού ρεβιζιονισμού και της μετάθεσης των στο "Άγιο Πνεύμα"(!), όμως δεν είναι δικαίωμα του να διαστρεβλώνει την ιστορική αλήθεια όταν αναφέρεται στο ιστορικό γράμμα του Νίκου Ζαχαριάδη (31 Οχτώβρη 1940) ισχυριζόμενος σε δυο εκπομπές του "902" (τέλη Οχτώβρη), ότι ορισμένοι αριστεροί κατηγόρησαν το Ζαχαριάδη πως με το γράμμα του εκείνο δημιούργησε "συγχύσεις γιο το ρόλο της μοναρχοφασιστικής διχτατορίας του Μεταξά"!!!
- Είναι όμως πασίγνωστο ότι αυτοί που κατασυκοφάντησαν το ιστορικό επαναστατικό και πανευρωπαϊκής σημασίας γράμμα του Νίκου Ζαχαριάδη - που αποτέλεσε το πανεθνικό-πατριωτικό εγερτήριο σάλπισμα του λαού μας κατά των καταχτητών - δεν ήταν άλλοι απ' τα αφεντικά του Χρήστου Τζιτζιλώνη, δηλ. οι εκάστοτε χρουστσοφικές ηγεσίες του "Κ"ΚΕ, η τότε ενωμένη και μετέπειτα διασπασμένη αποστάτρια κλίκα των Κολιγιάννη-Παρτσαλίδη-Βαφειάδη-Δημητρίου-Φλωράκη-Τσολάκη-Λουλέ, κλπ. Και απόδειξη είναι το "Γράμμα της ΚΕ του ΚΚΕ" (Απρίλης 1956) στο οποίο αναφέρεται:
- "Στο γράμμα όμως κάνει ένα χοντροκομμένο πολιτικό λάθος γράφοντας ότι "στον πόλεμο αυτόν που τον διευθύνει η κυβέρνηση Μεταξά, εμείς (δηλ. οι έλληνες κομμουνιστές) πρέπει να δώσουμε ανεπιφύλαχτα όλες μας τις δυνάμεις"... Η υπόδειξη για ανεπιφύλακτη υποστήριξη του φασίστα δικτάτορα Μεταξά δεν μπορούσε να μην δημιουργήσει συγχύσεις για το ρόλο της μοναρχοφασιστικής δικτατορίας του Μεταξά και κείνων που βρίσκονται πίσω τους" ("Σαράντα χρόνια του ΚΚΕ 1918-1958", επιλογή ντοκουμέντων, σελ. 644, "Πολιτικές και Λογοτεχνικές εκδόσεις", 1958).
- Αυτά βέβαια τα γνωρίζει ο σοσιαλδημοκράτης Χρήστος Τζιτζιλώνης αλλά τα αποσιωπά σκόπιμα επιδιώκοντας μ' αυτόν τον τρόπο να αποκρύψει τον αντεπαναστατικό ρόλο των χρουστσοφικών ρεβιζιονιστών γενικά και να εξαπατήσει έτσι τους κομμουνιστές και ιδιαίτερα τους νέους που δεν γνωρίζουν επαρκώς την ιστορία του εργατικού και κομμουνιστικού κινήματος και προπαντός το "βίο και πολιτεία" του ντόπιου χρουστσοφικού ρεβιζιονισμού, δηλ. τον προδοτικό του ρόλο προς όφελος της ντόπιας αντιδραστικής αστικής τάξης και του ιμπεριαλισμού.
- Ως σχόλιο στη διαστρέβλωση του γράμματος του Νίκου Ζαχαριάδη από τους οπορτουνιστές του "Κ"ΚΕ ας παραθέσουμε εκ νέου τις δυο παρατηρήσεις του προηγούμενου φύλλου: πρόκειται "α) για αδίστακτη και εντελώς εξόφθαλμη διαστρέβλωση και β) διαστρεβλώνοντας αυτό το σημείο του γράμματος αποδεικνύονται επιπλέον και αγράμματοι οι σοσιαλδημοκράτες ηγέτες του "Κ"ΚΕ, επειδή το "ανεπιφύλακτα" αναφέρεται στον πόλεμο και όχι στο "φασίστα δικτάτορα Μεταξά", όπως λασπολογώντας ισχυρίζονται οι πολιτικοί νάνοι ντόπιοι χρουστσοφικοί ρεβιζιονιστές, που αν συγκρίνει κανείς μια ολόκληρη στρατιά από δαύτους, "παίρνοντας" τους όλους μαζί, δεν φτάνουν, όσον αφορά τις πολιτικές ικανότητες, ούτε στο ύψος του αστράγαλου του Νίκου Ζαχαριάδη. Βέβαια δεν μπορεί να γίνει καμιά σύγκριση μεταξύ των ιδεολογικο-πολιτικών απόψεων του Ν. Ζαχαριάδη και των χρουστσοφικών ρεβιζιονιστών ηγετών που είναι διαμετρικά αντίθετες: επαναστατική κοσμοθεωρία του μαρξισμού-λενινισμού-σταλινισμού και χρουστσοφικός ρεβιζιονισμός (παραλλαγή της αστικής ιδεολογίας)" ("ΑΝΑΣΥΝΤΑΞΗ" Νο 143, 1-15 Οχτώβρη 2002).
- Αλλά δεν είναι μόνο οι χρουστσοφικοί ρεβιζιονιστές που κατασυκοφάντησαν το ιστορικό γράμμα του Νίκου Ζαχαριάδη. Είναι και η νέα παραλλαγή του σύγχρονου ρεβιζιονισμού (με τη μορφή της αντισταλινικής "λαθολογίας") οι αντιζαχαριαδικοί του "ΛΑΪΚΟΥ ΔΡΟΜΟΥ" (Μ-Λ ΚΚΕ) που δεκαετίες τώρα και ως τα σήμερα δεν δημοσιεύουν ολόκληρο το γράμμα του Ζαχαριάδη, μα και επιπλέον φτάνουν στο σημείο να επιχειρούν (από τυφλό αντιζαχαριαδισμό) να μειώσουν τη μεγάλη ιστορική σημασία αυτού του γράμματος, όπως κάνει κάποιος Γιάννης Μακρίδης ("Λ.Δ." 26.10.2002, σελ. 18). Και το επιχειρεί επικαλούμενος(
- !) τις αποφάσεις της Κομμουνιστικής Διεθνούς και του 7ου Συνεδρίου της που τάχα είχαν προκαθορίσει(!) το χαρακτήρα του Β' Παγκοσμίου Πολέμου και για τις κατεχόμενες απ' τους ναζιφασίστες χώρες - με τον ίδιο τρόπο θα μπορούσε να αναφερθεί κανείς σε κείμενα του Στάλιν πριν τον πόλεμο μα ακόμα και του Λένιν για το ζήτημα του πολέμου - ενώ είναι πασίγνωστο ότι η Κομμουνιστική Διεθνής ορθά εκτίμησε ότι ο Β' Παγκόσμιος Πόλεμος στην αρχική του φάση ήταν "ένας ιμπεριαλιστικός ληστρικός πόλεμος"* και αργότερα όταν εκδηλώθηκε η επίθεση του γερμανικού φασιστικού ιμπεριαλισμού ενάντια στη σοσιαλιστική Σοβιετική Ένωση (22 Ιούνη 1941) - επίθεση που άλλαξε ριζικά τη διεθνή κατάσταση και επέδρασε καθοριστικά στην αλλαγή του χαρακτήρα του πολέμου - τον χαρακτήρισε σωστά ως "αντιφασιστικό απελευθερωτικό πόλεμο" για τις σκλαβωμένες απ' το φασισμό χώρες και όλες τις αντίπαλες στη χιτλερική Γερμανία και τον άξονα δυνάμεις που αγωνίζονταν ενάντια στο φασιστικό άξονα, κάτι που διαπιστώνει-προσδιορίζει και ο Γκ. Ντιμιτρόφ, μετά την επίθεση κατά της Σοβιετικής Ένωσης, και εφιστά την προσοχή των κομμουνιστικών κομμάτων όλων των κατακτημένων απ' τους γερμανούς χωρών να οργανώσουν "ένα εθνικοαπελευθερωτικό κίνημα ενάντια στο γερμανικό φασισμό" και επιπλέον να πάρουν υπόψη τους "ότι η Σοβιετική Ένωση διεξάγει έναν πατριωτικό και δίκαιο πόλεμο, έναν πόλεμο ενάντια στη Γερμανία που εξαπέλυσε έναν κατακτητικό πόλεμο" (ΓΚ. ΝΤΙΜΙΤΡΟΦ).
- Απ' τα παραπάνω είναι φανερό πως το Γράμμα του Νίκου Ζαχαριάδη που γράφτηκε στα μπουντρούμια της Ασφάλειας του φασίστα Μεταξά είναι το πρώτο (Οχτώβρης 1940) στο ευρωπαϊκό κομμουνιστικό κίνημα που χαρακτηρίζει τον πόλεμο απ' την πλευρά της Ελλάδας ως "εθνικοαπελευθερωτικό" (επιπλέον θέτει με σαφήνεια και θέμα κατάκτησης της πολιτικής εξουσίας μετά την απελευθέρωση) και αυτού βρίσκεται η μεγάλη ιστορική του σημασία για τη χώρα μας επειδή καθορίζει μαρξιστική επαναστατική γραμμή για το κίνημα που κορυφώνεται στην εποποιία της Εθνικής Αντίστασης αλλά και για τις κατεχόμενες απ' τους ναζιφασίστες κατακτητές χώρες. Συνάμα αποτελεί και την πρώτη απόδειξη αντίκρουσης των συκοφαντικών επινοήσεων των αντιδραστικών αστών ιστορικών σύμφωνα με τις οποίες η ΚΔ και τα Κόμματα-μέλη της σ' όλο το χρονικό διάστημα πριν την επίθεση της χιτλερικής Γερμανίας στη Σοβιετική Ένωση τήρησαν τάχα θέση αναμονής και δεν αντιστάθηκαν στους φασίστες επιδρομείς και ακόμα χειρότερα μιλούν για δήθεν "φιλοφασιστική πολιτική του παγκόσμιου κομμουνιστικού κινήματος 1931-41", δηλ. ως την επίθεση της χιτλερικής Γερμανίας κατά της σοσιαλιστικής Σοβιετικής' Ενωσης. Και ακριβώς επειδή το Γράμμα του Ζαχαριάδη είναι η πρώτη απόδειξη - ιστορικό ντοκουμέντο για τη δράση των κομμουνιστικών κομμάτων αυτής της ιστορικής περιόδου παρατίθεται απ' τους αντιφασίστες και μαρξιστές ιστορικούς της Ευρώπης για την αντίκρουση-ανασκευή των ολωσδιόλου αβάσιμων ισχυρισμών των αστών ιστορικών.
- * Η Εκτελεστική Επιτροπή της ΚΟΜΙΝΤΕΡΝ σε όλα τα κείμενα της πριν την επίθεση της χιτλερικής Γερμανίας ενάντια στη Σοβιετική Ένωση (22 Ιούνη 1941) χαρακτηρίζει τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο "ιμπεριαλιστικό", αλλά και στην έκκληση της μ' αφορμή την 22η επέτειο της μεγάλης Οχτωβριανής Σοσιαλιστικής Επανάστασης σημείωνε: "Στο κέντρο της Ευρώπης διεξάγεται πόλεμος. Οι κυρίαρχες τάξεις της Αγγλίας, Γαλλίας και Γερμανίας διεξάγουν πόλεμο για παγκόσμια κυριαρχία. Αυτός ο πόλεμος είναι η συνέχεια των πολύχρονων ιμπεριαλιστικών συγκρούσεων στο στρατόπεδο του καπιταλισμού... Αυτό είναι το αληθινό νόημα αυτού του πολέμου, ένας άδικος, αντιδραστικός, ιμπεριαλιστικός πόλεμος" ("Κομμουνιστική Διεθνής", τ. 8-9/1939, σελ. 3, ρωσική έκδοση). "Ιμπεριαλιστικό πόλεμο" χαρακτηρίζει τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο και ο Γκ. Ντιμιτρόφ, Γραμματέας τότε της ΚΔ, στα άρθρα του: "Ενιαίο Μέτωπο του διεθνούς προλεταριάτου και των λαών ενάντια στο φασισμό" (7 Νοέμβρη 1936), "Η χώρα του σοσιαλισμού και η πάλη του διεθνούς προλεταριάτου" (1η Μάη 1939), "Ο πόλεμος και η εργατική τάξη στις καπιταλιστικές χώρες" (Αύγουστος-Σεπτέμβριος 1939), "Η 1η Μάη και η πάλη ενάντια στον ιμπεριαλιστικό πόλεμο" (1η Μάη 1940), κλπ.
- Ανασύνταξη, Αρ. Φύλ. 144 15-31 Οχτώβρη 2002
- Οι χρουστσωφικοί ρεβιζιονιστές του «Κ»ΚΕ κατασυκοφάντησαν και διαστρέβλωσαν το ιστορικό γράμμα του Νίκου Ζαχαριάδη, ισχυριζόμενοι: «στο γράμμα όμως κάνει ένα χοντροκομμένο πολιτικό λάθος γράφοντας ότι «στον πόλεμο αυτό που τον διευθύνει η κυβέρνηση Μεταξά, εμείς (δηλ. οι έλληνες κομμουνιστές) πρέπει να δώσουμε ανεπιφύλαχτα όλες μας τις δυνάμεις»… η υπόδειξη για ανεπιφύλακτη υποστήριξη του φασίστα δικτάτορα Μεταξά δεν μπορούσε να μην δημιουργήσει συγχύσεις για το ρόλο της μοναρχοφασιστικής δικτατορίας του Μεταξά και κείνων που βρίσκονται πίσω τους» («Σαράντα του ΚΚΕ 1918-1958», επιλογή ντοκουμέντων, σελ. 644, «Πολιτικές και Λογοτεχνικές εκδόσεις», 1958).
- Είναι φανερό α) ότι πρόκειται για αδίστακτη και εντελώς εξόφθαλμη διαστρέβλωση, για την οποία σήμερα σιωπούν β) διαστρεβλώνοντας αυτό το σημείο του γράμματος αποδεικνύονται επιπλέον και αγράμματοι οι σοσιαλδημοκράτες ηγέτες του «Κ»ΚΕ, επειδή το «ανεπιφύλακτα» αναφέρεται στον πόλεμο και όχι στο «φασίστα δικτάτορα Μεταξά», όπως λασπολογώντας ισχυρίζονται οι πολιτικοί νάνοι και συκοφάντες του Ζαχαριάδη ντόπιοι χρουστσωφικοί ρεβιζιονιστές.
- Ανασύνταξη, Αρ. Φύλ. 237 1-15 Νοέμβρη 2006
Νίκος Ζαχαριάδης Για την ΕΣΣΔ είμαστε έτοιμοι να θυσιάσουμε τα πάντα
Η επιλογή των συνομιλιών Ζαχαριάδη - Ζντάνοφ προς παρουσίαση δεν οφείλεται μόνο στο εξαιρετικό ενδιαφέρον που παρουσιάζουν. Η δημοσιοποίηση ενός ικανοποιητικού τμήματος από τις 13 δακτυλόγραφες σελίδες, που καλύπτουν συνολικά στη ρωσική γλώσσα τα πρακτικά των συνομιλιών, κρίνεται απαραίτητη στον βαθμό που κάποιες πρόσφατες αναφορές εφημ. «Η Καθημερινή», 20 Απριλίου 1999 στο περιεχόμενό του, προερχόμενες από τη μελέτη των VI. Zubok και Con. Pleshakov «Inside Kremlin's Cold War» (Harvand University Press, 1996, σελ. 127-128) υιοθέτησαν τις αλλοιώσεις και παραποιήσεις που παρατηρήθηκαν στην εξαιρετικά περιληπτική απόδοση του εγγράφου από τους Ρώσους συγγραφείς.
Όπως εμφανώς προκύπτει από το κείμενο που ακολουθεί, ο Αντρέι Ζντάνοφ ούτε απαντά με «ένα αμετάκλητο όχι» στα αιτήματα και στις προτάσεις της ελληνικής ηγεσίας, ούτε δηλώνει την εναντίωση της ΕΣΣΔ στην «ελληνική υπόθεση». Περιοριζόμενος στον ρόλο ενός παθητικού αποδέκτη του ελληνικού μηνύματος, ο Ζντάνοφ δεν θέτει παρά τα ερωτήματα που διευκολύνουν τη συζήτηση και αναλαμβάνει τη μεταφορά του περιεχομένου της στα συλλογικά ηγετικά όργανα του ΚΚΣΕ. Αυτή, άλλωστε, είναι και η βασική αρχή λειτουργίας τού ιεραρχικά και αυστηρά δομημένου κομμουνιστικού συστήματος. Όπως ένας κομμουνιστής ηγέτης, στην προκειμένη περίπτωση ο Νίκος Ζαχαριάδης, δεν μπορούσε να «ικετεύει», έτσι και κανένα ηγετικό στέλεχος, ακόμα και του ΚΚΣΕ, δεν είχε τη δυνατότητα άμεσης απάντησης σε προτάσεις για τη διαμόρφωση μιας ενιαίας πολιτικής και ιδεολογικής στρατηγικής. Ανεξάρτητα από τα όποια κενά ως προς τη συγκρότηση ενός ικανού ερμηνευτικού πλαισίου που μπορεί να αποτυπώσει τη συγκυρία και να συνυπολογίσει τη δυναμική της για την κατανόηση του «κομμουνιστικού κόσμου» στη φάση έναρξης του ψυχρού πολέμου, η αλλοίωση του κειμένου δημιουργεί ερωτηματικά ως προς την ένταξη του βιβλίου των Zubok και Pleshakov στις δόκιμες «εγγραφές» τεκμηρίων για την εμφύλια αναμέτρηση. Προς το παρόν, πλην της ακαδημαϊκής δεοντολογίας που απαιτεί την επισήμανση και τη διόρθωση του λάθους στην παραπομπή, η αλλοίωση του περιεχομένου των γραπτών τεκμηρίων για τις χρήσεις ιδεολογικά φορτισμένων σχημάτων και ερμηνειών, πιστεύουμε ότι δεν μπορεί να βρει καλύτερη απάντηση από την κατάθεση των ίδιων των τεκμηρίων στην επιστημονική κοινότητα και την παράδοσή τους στην κοινωνία που έχει το δικαίωμα να γνωρίζει την ιστορία της.
Νικολάι: Παρά το ότι ανοιχτά με τους Αγγλους δεν πολεμούμε, πολιτικά τους θανατώσαμε. Η αγγλική πολιτική στην Ελλάδα χρεοκόπησε πετυχαίνοντας έτσι την αμερικανική επέμβαση. Ποια η κατάσταση ύστερα από την επέμβαση στα ελληνικά πράγματα των Αμερικανών; Η κατάσταση χαρακτηρίζεται από το ότι κανένας στο ΕΑΜ δεν ταλαντεύτηκε. Υπάρχουν πρώην υπουργοί, βουλευτές και άλλοι γνωστοί πολιτικοί ηγέτες. Οι ’γγλοι και Αμερικανοί προσπάθησαν να τους εξαγοράσουν έστω και κάποιους απ' αυτούς. Κάποτε απόσπασαν ένα αντιλαϊκό τμήμα. Μέχρι την ώρα αυτή όμως κανένα άλλο τμήμα δεν άφησε τις γραμμές του ΕΑΜ. [...]
Ζντάνοφ: Πώς είναι η κατάσταση στην Κεντρική Επιτροπή του ΕΑΜ;
Νικολάι: Το δικαίωμα του βέτο το αντιμετωπίσαμε. Δεν υπάρχουν όμως διαφωνίες στο ΕΑΜ. Πιο δύσκολο ήταν το πρόβλημα που αφορούσε τις εθνικές διεκδικήσεις προς τη Βουλγαρία και Αλβανία. [...]
Τι γίνεται τώρα στον στρατό του εχθρού; Ουσιαστικά δεν υπάρχει στρατός. Γιατί δεν υπάρχει από πουθενά δυνατότητα να τον αντλήσουν. Ήμουν ο ίδιος μάρτυρας των προσκλήσεων στον στρατό το 1946 στη Θεσσαλονίκη και ξέρω ότι από ένα χωριό ήρθαν σαράντα άνθρωποι, όμως κατατάχτηκαν μόνο τρεις. Τριάντα επτά άτομα αποδείχθηκαν «άρρωστοι». [...] Αυτή η αρρώστια ονομάζεται στην Ελλάδα «πολιτική πλευρίτιδα». [...] Το 25% του κυβερνητικού στρατού αποτελείται από ανθρώπους δικούς μας και οι συμπαθούντες δεν είναι λιγότεροι από το 50%. Υπάρχουν περιπτώσεις όπου ολόκληροι λόχοι αρνούνται να οδηγηθούν σε επίθεση εναντίον των ανταρτών. Στην Κρήτη, φαντάροι της Εθνοφρουράς πέρασαν με όλο τον οπλισμό τους στη μεριά των ανταρτών.
Η κυβέρνηση ενισχύει τη Χωροφυλακή, όμως και μεταξύ των χωροφυλάκων δεν υπάρχουν μόνο άτομα τα οποία ακόμα ταλαντεύονται αλλά και άτομα που θέλουν να αποκαταστήσουν μαζί μας επαφή για να εξηγήσουμε τις θέσεις μας στους χωροφύλακες. [...] Πολλούς χωροφύλακες η κυβέρνηση τους δικάζει γιατί δεν θέλουν να αγωνιστούν δραστήρια ενάντια στους αντάρτες.
Ακόμη καλύτερη είναι η κατάσταση στο Ναυτικό. Έχουμε ολόκληρες πολεμικές μονάδες που μπορούμε να πάρουμε κυριολεκτικά στα χέρια μας. Στην Αεροπορία επίσης υπάρχουν δικοί μας άνθρωποι. [...]
Η κυβέρνηση δεν μπόρεσε να κάνει κάτι και στα Συνδικάτα. Το 90% των εργατών ανοικτά εκδηλώνονται υπέρ μας. Στη Θεσσαλονίκη, Βόλο, Λάρισα και σε άλλες πόλεις μας ακολουθούν όχι μόνο οι εργάτες αλλά και οι μικρομεσαίοι (μικροβιοτέχνες και μικροέμποροι). Μας ακολουθούν ολόκληρα σωματεία βιοτεχνών κ.λπ..
Στους αγρότες, στις εκλογές για τις διοικήσεις των Γεωργικών Συνεταιρισμών, ιδιαίτερα των πιστωτικών, οι οποίοι αποτελούνται από μεσαίους και φτωχούς αγρότες, τα 70% έως 80% των μελών, μας ακολουθούν, όπου οι εκλογές μπορούν να διεξαχθούν λίγο ως πολύ ελεύθερα. Προς το μέρος μας τάσσεται η καλύτερη μερίδα της ελληνικής διανόησης. Μαζί τους οι πλέον επιφανείς εκπρόσωποί της.
Θα ήθελα να υπογραμμίσω επίσης και το πρόβλημα των σχέσεων της ΕΣΣΔ με την Ελλάδα. Γιατί η ΕΣΣΔ δεν εμφανίζεται δραστήρια σε ικανοποιητικό βαθμό στην Ελλάδα; Οι Αγγλοι και οι Αμερικανοί εξαγοράζουν τους Έλληνες πολιτικούς. Οι Έλληνες πολιτικοί είναι πουλημένα τομάρια. Δεν θέλω να πω ότι η ΕΣΣΔ πρέπει να ενεργήσει με τα ίδια μέσα. Όμως μπορεί να εξασκήσει την επιρροή της και στους αντιδραστικούς κύκλους εκδηλώνοντας τη δραστηριότητά της με άλλες μεθόδους. Γιατί δεν είναι δυνατό να δυναμώσει η απ' ευθείας πολιτική παρουσία της σοβιετικής αντιπροσωπείας στην Ελλάδα μέσω επαφών, συζητήσεων, κ.λπ.; Εν καιρώ, στον ελληνικό Τύπο εμφανίστηκε μια συκοφαντική εκστρατεία ότι η ΕΣΣΔ έστειλε δήθεν για το ΕΑΜ στην Ελλάδα 600.000 πλαστά αμερικανικά δολάρια. Αυτή η συκοφαντία ξεσκεπάστηκε μόνο από τις δικές μας δυνάμεις, όμως οι εκπρόσωποι της ΕΣΣΔ δεν αναμίχθηκαν σ' αυτή την υπόθεση. Μερικές φορές δολοφονούν αντιπροσώπους και δραστήριους συνεργάτες της Ελληνο-Σοβιετικής Ένωσης, όμως η αντιπροσωπεία της ΕΣΣΔ δεν ανακατεύεται με αυτά τα ζητήματα και απουσιάζει ολοκληρωτικά η προπαγανδιστική δουλειά στην Ελλάδα. Εμείς, παραδείγματος χάρη, ζητήσαμε να σταλεί στην Ελλάδα ο Έρεμπουργκ τον οποίο ξέρουν και εκτιμούν στη χώρα μας. Θα μας βοηθούσε με την άφιξή του. Επίσης θα μπορούσαμε να εκμεταλλευτούμε και την Ορθόδοξη Εκκλησία. Στην Ελλάδα, σειρά από Μητροπολίτες είναι κοντά στις θέσεις μας, όπως ο Μητροπολίτης Πελοποννήσου, Χίου, που είναι συμπαθούντες. Παρά το ότι αυτοί απομακρύνονται από τις Μητροπόλεις τους, έχουν μεγάλη επιρροή στη χώρα και πρέπει να ενεργήσουμε μέσω του Πατριαρχείου Κωνσταντινουπόλεως. Εάν οι Σοβιετικοί αρχαιολόγοι μας δώσουν ακόμη και το 1% μιας τέτοιας βοήθειας, θα είναι αποδεκτό. Και αυτό θα είναι πολύ καλό.
Θα πρέπει να οργανωθεί επίσης και η υπόθεση προώθησης στην Ελλάδα σοβιετικών κινηματογραφικών προβολών... Ας χρησιμοποιήσει η Σοβιετική Ένωση κάποιον Έλληνα αστό γι' αυτήν την υπόθεση των σοβιετικών ταινιών, έτσι ώστε να μας αποφέρουν σημαντικό κεφάλαιο.
Η ΕΣΣΔ εκτιμάται πολύ και αγαπιέται από τον ελληνικό λαό. Πολλοί λυπούνται για το ότι ο Σοβιετικός Στρατός δεν ήρθε στην Ελλάδα. Λένε, «ακόμα και ένα σοβιετικό τάγμα αν ερχόταν στην Ελλάδα, θα μας απόφερε τεράστιο όφελος». Εγώ καταλαβαίνω ότι δεν ήταν δυνατό. Ούτε θέλουμε φυσικά από την ΕΣΣΔ κάτι τέτοιο, που θα μπορούσε να προκαλέσει ζημιά στην ΕΣΣΔ. Επιθυμούμε όμως με όλα τα μέσα τη βοήθεια της ΕΣΣΔ και κάθε δικό της διάβημα που να εξυπηρετεί και τα δικά μας συμφέροντα.
Το ΚΚΕ πέρασε από πολύ δύσκολες καταστάσεις. Την εποχή της δικτατορίας του Μεταξά, το κόμμα ήταν ολοκληρωτικά διαλυμένο. Στις γραμμές του υπήρχαν προβοκάτορες. Είχαμε υποψίες εναντίον ενός καθοδηγητή του κόμματός μας (τον β' καθοδηγητή της Κεντρικής Επιτροπής), ο οποίος τώρα πέθανε. Ζήσαμε τη Βάρκιζα, την υποταγή κ.ο.κ. Ταλαντεύσεις σε μας δεν υπήρχαν. Διαθέτουμε ένα δοκιμασμένο, αφοσιωμένο ακτίφ στελεχών. Στο ΚΚΕ μπορείτε να στηριχθείτε και να το υπολογίζετε.
Ζντάνοφ: Πώς εκτιμάτε τις δυνάμεις του εχθρού;
Νικολάι: Η κυβέρνηση διαθέτει περίπου 100.000 στρατό και προσπαθεί να τον αυξήσει στις 200.000.
Ζντάνοφ: Πώς αυτοί πολεμούν εναντίον σας;
Νικολάι: Συγκεντρώσανε τις δυνάμεις τους με σκοπό να καθαρίσουν τις ορεινές περιοχές. Γι' αυτό ανακοίνωσαν ότι με αυτή την επιχείρηση τελειώνουν. Όμως ταυτόχρονα, στα μετόπισθέν τους, οι αντάρτες μας πέρασαν σε αντεπιθέσεις. Πολύ συχνά τα τμήματα του κυβερνητικού στρατού μπαίνουν στις περιοχές που ελέγχονται από τους αντάρτες. Πυροβολούν στον αέρα και φεύγουν, ανακοινώνοντας ότι «η επιχείρηση τελείωσε». Δεν θέλουν να πολεμήσουν. Δεν μπορούν να τα βγάλουν πέρα μαζί μας, παρά το ότι αριθμητικά υπερέχουν πέντε φορές και διαθέτουν πολύ καλό εξοπλισμό. Πρέπει επίσης να σημειώσουμε ότι παρά το ότι η αγροτιά είναι φτωχή, σιτίζει εθελοντικά τον ΔΣΕ. Βάζουμε ζήτημα ότι θα πρέπει να συνεισφέρουμε στην αγροτιά για τα τρόφιμα που παρέχει στον ΔΣΕ.
Ζντάνοφ: Σωστά κατάλαβα άραγε τη θέση σας για την αναγκαιότητα δημιουργίας μόνιμου τακτικού Δημοκρατικού Στρατού; Δεν σημαίνει αυτό ότι υποβαθμίζεται το αντάρτικο κίνημα και ότι αφαιρείται από την ημερήσια διάταξή σας; Ή αυτό σημαίνει συνδυασμό του τακτικού στρατού με τις αντάρτικες δραστηριότητες;
Νικολάι: Τοποθετούμε το πρόβλημα ως εξής: Να υπάρχει τακτικός στρατός και αντάρτικες ομάδες, και υπονομευτικές ομάδες. Στις απελευθερωμένες περιοχές δρα ο τακτικός στρατός, αλλά στις άλλες περιοχές δρα το αντάρτικο και οι άλλες ομάδες.
Ζντάνοφ: Θέλω να μου διαλευκάνετε τις επιθυμίες σας ως προς εμάς.
Νικολάι: Μας χρειάζεται εξοπλισμός για 50.000 στρατό. Τώρα, πώς εσείς θέλετε να μας βοηθήσετε, εσείς θα το κρίνετε. Νομίζω ότι χρηματικά θα συνεισφέρετε. Τα όπλα πρέπει να τα αγοράσουμε. Γνωρίζουμε τις δυσκολίες της ΕΣΣΔ. Δεν έχουμε δικαίωμα να απαιτούμε από την ΕΣΣΔ. Θα μας δώσετε αυτό που μπορείτε. Δεν θέλουμε να προκαλέσουμε ζημιά στην ΕΣΣΔ. Για την ΕΣΣΔ είμαστε έτοιμοι να θυσιάσουμε τα πάντα.
Ο σ. Ζντάνοφ λέει ότι λεπτομερειακά θα ενημερώσει τον σ. Στάλιν για τη συζήτηση με τον σ. Νικολάι και η απάντηση θα δοθεί στην επόμενη συνάντηση στις αμέσως επόμενες μέρες.
Εδώ η συζήτηση έκλεισε. Στη συζήτηση παρευρέθη και ο σ. Μ. Σουσλόφ. Τα πρακτικά κρατήθηκαν από τον Μ. Τερέσκι.
Δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα ΤΑ ΝΕΑ 22/5/1999