ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ, 31.05.1945
Η ΙΣΤΟΡΙΚΗ ΣΗΜΑΣΙΑ της ελληνικής αντίστασης
ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΜΕ ΤΟΝ σ. ΖΑΧΑΡΙΑΔΗ
Επωφελούμαστε της ευκαιρίας της πολίτικης συνέντευξης, που έδωσε στο «Ριζοσπάστη» ο σ. Ζαχαριάδης, για να του υποβάλουμε και μερικά άλλα ερωτήματα για τη ζωή του. Και πάλι το πάντα γελαστό του πρόσωπο σκιάζεται μόλις αντιλαμβάνεται οτι οι ερωτήσεις μας θ' αναφέρονταν στην ατομική του ζωή. Εννιά χρόνων μαρτύρια τα έχει ξεχάσει. Δεν σκέφτεται σήμερα παρά το παρόν και το μέλλον του τόπου. Τα εθνικά προβλήματα, τα μεγάλα λαϊκά προβλήματα τον απορροφούν ολοκληρωτικά. Μόλις δέχεται ν' απαντήσει ξερά στις ερωτήσεις μας.
Πως περάσατε στα 9 χρόνια της φυλάκισής σας στα ελληνικά και χιτλερικά κάτεργα; τον ρωτούμε. Πως σας φέρθηκε ο ελληνικός και ο χιτλερικός φασισμός;
Ο ένας φασισμός συναγωνίζονταν τον άλλον για να υποβάλλει σε κάθε είδους σωματικά και ψυχικά μαρτύρια τον άνθρωπο. Στο καθεστώς του Μανιαδάκη δοκίμασα όλα τα στάδια της θηριωδίας, από την απομόνωση, το μπουντρούμι, το κόψιμο κάθε επικοινωνίας με τον έξω κόσμο, ως το ξύλο και την στέρηση της τροφής. Η Κέρκυρα ήταν ένας τάφος ζωντανών. Ο χιτλερισμός όμως είναι ανυπέρβλητος σε μαζική κτηνωδία.
Ποια ήταν η στάση απέναντί σας της δικτατορίας Γκλύξμπουργκ – Μεταξά ύστερα από το γράμμα σας της 28 του Οκτώβρη 1940;
Χειροτέρεψε. Μπήκα σε σκληρότερη απομόνωση. Η φασιστική δικτατορία πήγε να χρησιμοποιήσει το γράμμα μου και εναντίον του Κ.Κ.Ε., αλλά όταν κατάλαβε οτι το Κόμμα ωφελήθηκε, γιατί ακούστηκε η φωνή του, μ' έκλεισε σε χειρότερο μπουντρούμι.
Που αποδίδετε την ηρωϊκή αντίσταση του ελληνικού λαού στον ελληνοϊταλικό πόλεμο;
Στο ότι ο λαός ένοιωσε ότι ο πόλεμος αυτός ήταν υπόθεση δική του, εντελώς δική του. Αν και προδομένος απο τη μοναρχοφασιστική δικτατορία, πάλεψε με άφθαστο ηρωϊσμο για να υπερασπιστεί το χώμα του, τη γη του, τα σπίτια του, την τιμή του, τη ζωή του, την ανεξαρτησία, όπως έκανε πάντα.
Από τις πληροφορίες που έχετε, πως κρίνετε τον εθνικοαπελευθερωτικό αγώνα του ελληνικού λαού;
Χωρίς αμφιβολία, αν εξαιρέσει κανείς τη Ρωσία και ίσως τη Γιουγκοσλαβία, πουθενά αλλού ο εθνικοαπελευθερωτικός αγώνας δεν πήρε τέτοιο φούντωμα, τέτοιο επικό μεγαλείο, τέτοια έκταση σε ομαδικό ηρωϊσμό, αυτοθυσία, αυταπάρνηση. Και αυτό σημαίνει ότι καθοδηγήθηκε λαμπρά ο εθνικοαπελευθερωτικός αγώνας. Όταν συναγωνιστές μου έλεγαν στο στρατόπεδο του Νταχάου ότι η συμβολή μου θα είχε περισσότερα αποτελέσματα τους απαντούσα: Ο αγώνας αυτός απέδειξε ότι δεν χρειάζομαι καθόλου. Η ηγεσία του Κόμματος, η ηγεσία του ΕΑΜ, είναι στο ύψος της. Δεν θα είχα, λοιπόν, να δώσω, αλλά να πάρω. Και απ' αυτήν την άποψη μόνο εγώ ζημίωσα, που στερήθηκα τη μεγάλη τιμή να πάρω μέρος στο υπέροχο κίνημα της εθνικής αντίστασης.
Στην απάντηση αυτή είναι ολόκληρος ο Ζαχαριάδης, ο μεγάλος, αλλά τόσο σεμνός Ζαχαριάδης.
ΠΟΙΟΣ ΤΟΝ ΠΑΡΕΔΩΣΕ ΣΤΗΝ ΓΚΕΣΤΑΠΟ
Μια εβδομάδα πριν μπουν οι Γερμανοί στην Ελλάδα, ο σ. Ζαχαριάδης που κρατούνταν σε ειδικά οργανωμένο μπουντρούμι της Ανωτάτης Εμπορικής Σχολής, ζήτησε, μια και ήταν αποφασισμένοι να τον παραδώσουν στους κατακτητές, να τον μεταφέρουν στην Ακροναυπλία ή όπου αλλού ήθελαν, μαζί με τους άλλους κομμουνιστές και πολιτικούς κρατούμενους. Τον είχε επισκεφθεί τότε ο Χαραλαμπίδης από την Ασφάλεια, ο οποίος και είπε στο σ. Ζαχαριάδη ότι θα διαβιβάσει την προφορική αίτηση στην Ασφάλεια και στο υπουργείο. Φυσικά, όχι μόνο δεν το μετέφεραν, αλλά στις 27 του Απρίλη ο Παξινός τον παρέδωσε επίσημα στην Γκεστάπο, δηλώνοντας μάλιστα ότι ο Ζαχαριάδης είναι αρχηγός του Κ.Κ.Ε.. Στις 29 του Απρίλη τον παρέλαβε και τυπικά η Γκεστάπο. Στις 20 του Μάη με αυτοκίνητο τον μετέφεραν στο Τατόϊ και από κει αεροπορικώς στη Θεσσαλονίκη, στο Βελιγράδι και τελικά στη Βιέννη. Στις φυλακές «Λέζελ» της Βιέννης κρατήθηκε 6 μήνες και στις 30 Νοέμβρη 1941 μεταφέρθηκε στο Νταχάου.
ΣΤΟ ΑΠΑΙΣΙΟ ΝΤΑΧΑΟΥ
Στο Νταχάου η ζωή ήταν μαρτυρική. Στην αρχή κρατούνταν 8.000, αλλά τελευταία οι κρατούμενοι αυξήθηκαν σε 35.000. Σε κάθε κρεβάτι κοιμούνταν 3 άνθρωποι. Η τροφή ήταν άθλια και τα βασανιστήρια φρικτά. Για ψύλλου πήδημα οι κρατούμενοι εμαστιγώνονταν με 50, 75 και 100 βουρδουλιές. Απ' το μαρτύριο αυτό λίγοι κατόρθωσαν να επιζήσουν. Ανάμεσα στους κρατούμενους που βασανίστηκαν ήταν και ο Έλληνας Γ. Κοντογιάννης, μαχητής του Αλβανικού μετώπου, μαρμαρογλύπτης το επάγγελμα. Ο Κοντογιάννης μεταφέρθηκε αργότερα στο Φλόσεμπουργκ και με την κατάρρευση της Γερμανίας απελευθερώθηκε.
Οι ομαδικές δολοφονίες κρατουμένων στο Νταχάου ήταν συνηθισμένο φαινόμενο. Το Δεκέμβρη του 1942 εκτελέστηκαν ομαδικά 5000 Ρώσοι αξιωματικοί αιχμάλωτοι. Έκτοτε δολοφονούνταν τακτικά Ρώσοι, Πολωνοί, Εβραίοι κλπ.
Στο Νταχάου ο σ. Ζαχαριάδης επικοινωνούσε με τους Έλληνες κρατούμενους, οι περισσότεροι απ' τους οποίους ήταν από τους Έλληνες εργάτες που στάλθηκαν στη Γερμανία. Ο μεγαλύτερος αριθμός Ελλήνων κρατουμένων ήταν 400. Τελευταία είχαν μείνει 200 στο Νταχάου – οι άλλοι μεταφέρθηκαν σ' άλλες φυλακές.
Ο σ. Ζαχαριάδης απελευθερώθηκε από τα στρατεύματα της 7ης Αμερικάνικης Στρατιάς στις 29 Απρίλη και έφυγε από το Νταχάου στις 23 του Μάη. Στην Αθήνα έφτασε ένα ακριβώς μήνα ύστερα από την απελευθέρωσή του από τους Αμερικάνους. Συνολικά έμεινε φυλακισμένος 8 χρόνια και 8 μήνες, δηλαδή 3160 μέρες !
Η ΙΣΤΟΡΙΚΗ ΣΗΜΑΣΙΑ της ελληνικής αντίστασης
ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΜΕ ΤΟΝ σ. ΖΑΧΑΡΙΑΔΗ
Επωφελούμαστε της ευκαιρίας της πολίτικης συνέντευξης, που έδωσε στο «Ριζοσπάστη» ο σ. Ζαχαριάδης, για να του υποβάλουμε και μερικά άλλα ερωτήματα για τη ζωή του. Και πάλι το πάντα γελαστό του πρόσωπο σκιάζεται μόλις αντιλαμβάνεται οτι οι ερωτήσεις μας θ' αναφέρονταν στην ατομική του ζωή. Εννιά χρόνων μαρτύρια τα έχει ξεχάσει. Δεν σκέφτεται σήμερα παρά το παρόν και το μέλλον του τόπου. Τα εθνικά προβλήματα, τα μεγάλα λαϊκά προβλήματα τον απορροφούν ολοκληρωτικά. Μόλις δέχεται ν' απαντήσει ξερά στις ερωτήσεις μας.
Πως περάσατε στα 9 χρόνια της φυλάκισής σας στα ελληνικά και χιτλερικά κάτεργα; τον ρωτούμε. Πως σας φέρθηκε ο ελληνικός και ο χιτλερικός φασισμός;
Ο ένας φασισμός συναγωνίζονταν τον άλλον για να υποβάλλει σε κάθε είδους σωματικά και ψυχικά μαρτύρια τον άνθρωπο. Στο καθεστώς του Μανιαδάκη δοκίμασα όλα τα στάδια της θηριωδίας, από την απομόνωση, το μπουντρούμι, το κόψιμο κάθε επικοινωνίας με τον έξω κόσμο, ως το ξύλο και την στέρηση της τροφής. Η Κέρκυρα ήταν ένας τάφος ζωντανών. Ο χιτλερισμός όμως είναι ανυπέρβλητος σε μαζική κτηνωδία.Ποια ήταν η στάση απέναντί σας της δικτατορίας Γκλύξμπουργκ – Μεταξά ύστερα από το γράμμα σας της 28 του Οκτώβρη 1940;
Χειροτέρεψε. Μπήκα σε σκληρότερη απομόνωση. Η φασιστική δικτατορία πήγε να χρησιμοποιήσει το γράμμα μου και εναντίον του Κ.Κ.Ε., αλλά όταν κατάλαβε οτι το Κόμμα ωφελήθηκε, γιατί ακούστηκε η φωνή του, μ' έκλεισε σε χειρότερο μπουντρούμι.
Που αποδίδετε την ηρωϊκή αντίσταση του ελληνικού λαού στον ελληνοϊταλικό πόλεμο;
Στο ότι ο λαός ένοιωσε ότι ο πόλεμος αυτός ήταν υπόθεση δική του, εντελώς δική του. Αν και προδομένος απο τη μοναρχοφασιστική δικτατορία, πάλεψε με άφθαστο ηρωϊσμο για να υπερασπιστεί το χώμα του, τη γη του, τα σπίτια του, την τιμή του, τη ζωή του, την ανεξαρτησία, όπως έκανε πάντα.
Από τις πληροφορίες που έχετε, πως κρίνετε τον εθνικοαπελευθερωτικό αγώνα του ελληνικού λαού;
Χωρίς αμφιβολία, αν εξαιρέσει κανείς τη Ρωσία και ίσως τη Γιουγκοσλαβία, πουθενά αλλού ο εθνικοαπελευθερωτικός αγώνας δεν πήρε τέτοιο φούντωμα, τέτοιο επικό μεγαλείο, τέτοια έκταση σε ομαδικό ηρωϊσμό, αυτοθυσία, αυταπάρνηση. Και αυτό σημαίνει ότι καθοδηγήθηκε λαμπρά ο εθνικοαπελευθερωτικός αγώνας. Όταν συναγωνιστές μου έλεγαν στο στρατόπεδο του Νταχάου ότι η συμβολή μου θα είχε περισσότερα αποτελέσματα τους απαντούσα: Ο αγώνας αυτός απέδειξε ότι δεν χρειάζομαι καθόλου. Η ηγεσία του Κόμματος, η ηγεσία του ΕΑΜ, είναι στο ύψος της. Δεν θα είχα, λοιπόν, να δώσω, αλλά να πάρω. Και απ' αυτήν την άποψη μόνο εγώ ζημίωσα, που στερήθηκα τη μεγάλη τιμή να πάρω μέρος στο υπέροχο κίνημα της εθνικής αντίστασης.
Στην απάντηση αυτή είναι ολόκληρος ο Ζαχαριάδης, ο μεγάλος, αλλά τόσο σεμνός Ζαχαριάδης.
ΠΟΙΟΣ ΤΟΝ ΠΑΡΕΔΩΣΕ ΣΤΗΝ ΓΚΕΣΤΑΠΟ
Μια εβδομάδα πριν μπουν οι Γερμανοί στην Ελλάδα, ο σ. Ζαχαριάδης που κρατούνταν σε ειδικά οργανωμένο μπουντρούμι της Ανωτάτης Εμπορικής Σχολής, ζήτησε, μια και ήταν αποφασισμένοι να τον παραδώσουν στους κατακτητές, να τον μεταφέρουν στην Ακροναυπλία ή όπου αλλού ήθελαν, μαζί με τους άλλους κομμουνιστές και πολιτικούς κρατούμενους. Τον είχε επισκεφθεί τότε ο Χαραλαμπίδης από την Ασφάλεια, ο οποίος και είπε στο σ. Ζαχαριάδη ότι θα διαβιβάσει την προφορική αίτηση στην Ασφάλεια και στο υπουργείο. Φυσικά, όχι μόνο δεν το μετέφεραν, αλλά στις 27 του Απρίλη ο Παξινός τον παρέδωσε επίσημα στην Γκεστάπο, δηλώνοντας μάλιστα ότι ο Ζαχαριάδης είναι αρχηγός του Κ.Κ.Ε.. Στις 29 του Απρίλη τον παρέλαβε και τυπικά η Γκεστάπο. Στις 20 του Μάη με αυτοκίνητο τον μετέφεραν στο Τατόϊ και από κει αεροπορικώς στη Θεσσαλονίκη, στο Βελιγράδι και τελικά στη Βιέννη. Στις φυλακές «Λέζελ» της Βιέννης κρατήθηκε 6 μήνες και στις 30 Νοέμβρη 1941 μεταφέρθηκε στο Νταχάου.
ΣΤΟ ΑΠΑΙΣΙΟ ΝΤΑΧΑΟΥ
Στο Νταχάου η ζωή ήταν μαρτυρική. Στην αρχή κρατούνταν 8.000, αλλά τελευταία οι κρατούμενοι αυξήθηκαν σε 35.000. Σε κάθε κρεβάτι κοιμούνταν 3 άνθρωποι. Η τροφή ήταν άθλια και τα βασανιστήρια φρικτά. Για ψύλλου πήδημα οι κρατούμενοι εμαστιγώνονταν με 50, 75 και 100 βουρδουλιές. Απ' το μαρτύριο αυτό λίγοι κατόρθωσαν να επιζήσουν. Ανάμεσα στους κρατούμενους που βασανίστηκαν ήταν και ο Έλληνας Γ. Κοντογιάννης, μαχητής του Αλβανικού μετώπου, μαρμαρογλύπτης το επάγγελμα. Ο Κοντογιάννης μεταφέρθηκε αργότερα στο Φλόσεμπουργκ και με την κατάρρευση της Γερμανίας απελευθερώθηκε.
Οι ομαδικές δολοφονίες κρατουμένων στο Νταχάου ήταν συνηθισμένο φαινόμενο. Το Δεκέμβρη του 1942 εκτελέστηκαν ομαδικά 5000 Ρώσοι αξιωματικοί αιχμάλωτοι. Έκτοτε δολοφονούνταν τακτικά Ρώσοι, Πολωνοί, Εβραίοι κλπ.
Στο Νταχάου ο σ. Ζαχαριάδης επικοινωνούσε με τους Έλληνες κρατούμενους, οι περισσότεροι απ' τους οποίους ήταν από τους Έλληνες εργάτες που στάλθηκαν στη Γερμανία. Ο μεγαλύτερος αριθμός Ελλήνων κρατουμένων ήταν 400. Τελευταία είχαν μείνει 200 στο Νταχάου – οι άλλοι μεταφέρθηκαν σ' άλλες φυλακές.
Ο σ. Ζαχαριάδης απελευθερώθηκε από τα στρατεύματα της 7ης Αμερικάνικης Στρατιάς στις 29 Απρίλη και έφυγε από το Νταχάου στις 23 του Μάη. Στην Αθήνα έφτασε ένα ακριβώς μήνα ύστερα από την απελευθέρωσή του από τους Αμερικάνους. Συνολικά έμεινε φυλακισμένος 8 χρόνια και 8 μήνες, δηλαδή 3160 μέρες !
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου